Khi tỉnh dậy vào ban đêm, phản ứng đầu tiên của nhiều người là kiểm tra thời gian. Dù hành động này có vẻ như vô hại, nhưng thực tế, nó ảnh hưởng sâu sắc đến chất lượng giấc ngủ. Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng khi chúng ta tỉnh dậy vào ban đêm, não hoạt động ở mức độ nửa tỉnh nửa mê, việc kiểm tra thời gian hay đồng hồ tại thời điểm này sẽ kích thích hoạt động tư duy, gây khó khăn trong việc trở lại giấc ngủ.
Hành động kiểm tra thời gian không chỉ gây gián đoạn cho chu kỳ giấc ngủ tự nhiên mà còn tăng cường cảm giác lo lắng và căng thẳng. Sau khi biết thời gian cụ thể, người ta thường bắt đầu tính toán thời gian ngủ còn lại, tạo ra trạng thái tinh thần "đếm ngược" có thể làm gia tăng áp lực tâm lý và ảnh hưởng đến chất lượng cũng như sâu sắc của giấc ngủ.
Ví dụ, khi bạn nhận ra rằng chỉ còn vài giờ để ngủ, cảm giác lo lắng sẽ tăng lên, khiến não bộ hoạt động quá mức và khó trở lại trạng thái ngủ sâu. Tính sinh lý, việc kiểm tra thời gian vào ban đêm, đặc biệt là thông qua các thiết bị điện tử, gây ra sự tiếp xúc với ánh sáng xanh, ức chế sản xuất melatonin, hormone quan trọng điều chỉnh chu kỳ ngủ-thức. Kết quả là, hành vi này không chỉ làm gián đoạn chu kỳ giấc ngủ mà còn kéo dài thời gian để chìm vào giấc ngủ.
Trong cơ thể con người, tồn tại một cơ chế nội bộ được gọi là đồng hồ sinh học, nó điều chỉnh chu kỳ giấc ngủ-thức của chúng ta, còn được gọi là nhịp sinh học. Nhịp này ảnh hưởng đến chất lượng và thời lượng giấc ngủ, thường được chia thành hai loại: giấc ngủ chuyển động nhanh của mắt (REM) và giấc ngủ không chuyển động nhanh của mắt (NREM). Trong một chu kỳ giấc ngủ điển hình, mỗi người trải qua nhiều giai đoạn REM và NREM. Sự biến đổi chu kỳ này thỉnh thoảng khiến chúng ta phải thức giấc giữa đêm.
