Sau hơn một thập kỷ dò dẫm tìm đường, Hà Anh Tuấn đã tạo cho mình một lối đi riêng. Âm nhạc của anh không có sự cưỡng cầu, khuôn khổ mà lại rất tự do, mang đậm dấu ấn cá nhân qua hơi thở của làng điệu acoustic.
***
Hà Anh Tuấn được mệnh danh là “gã đàn ông đặc biệt” của làng giải trí Việt. Bởi lẽ ngay từ những năm tháng đầu tiên, anh không chọn ca hát làm điểm đam mê “khởi nguồn" mà thay vào đó trở thành sinh viên ngành hoá học ở Đức. Nhưng rồi, cơ duyên đến với nghệ thuật của Hà Anh Tuấn cũng bắt đầu chớm nở. Theo lời xúi giục từ bạn bè, nam ca sĩ quyết định “rẽ hướng" tìm đến cuộc thi “Sao Mai điểm hẹn” dù trước đó bản thân chưa từng thông qua trường lớp nào về âm nhạc.
Năm 2006 trên sóng truyền hình, chắc hẳn khán giả vẫn còn nhớ một chàng thư sinh mang kính cận, mặc đơn giản, lịch lãm hát tình ca "Dấu Phố Em Qua". Không phô diễn kỹ thuật phức tạp, anh hát bằng cảm xúc theo lối dung dị, nhẹ nhàng và qua mỗi ca từ đều toát lên sự chân thành, mộc mạc tạo nên một gam màu riêng. Cho đến tận bây giờ, hai chữ “ấm áp" luôn bật lên trong đầu những người hâm mộ khi nghĩ về âm nhạc của Hà Anh Tuấn.
Sau khi cuộc thi kết thúc, nam ca sĩ đoạt giải "Triển vọng" và vào top 3 ca sĩ được yêu thích cùng Hoàng Hải, Phạm Anh Khoa. Trong khi Hoàng Hải mang đến cho người xem một phong cách trẻ trung, sôi động và Phạm Anh Khoa dữ dội, máu lửa thì Hà Anh Tuấn vẫn giữ nét mộc mạc, chân thật của kẻ lãng tử với nhiều suy tư, cảm xúc. Anh đến với cuộc thi như một cuộc dạo chơi của kẻ lãng du. Nhưng tư duy âm nhạc văn minh và thông minh, cộng với sức hút của một làn gió mới mang dáng dấp của một tri thức, Hà Anh Tuấn đã làm nên sự khác biệt so với những người cùng thời.
Cho đến tận bây giờ, nam ca sĩ vẫn giữ được chất riêng ấy - cái sự trong trẻo, giàu chất thơ trong hoà âm đẹp đẽ của những bản nhạc tình sâu lắng. Và có lẽ chính điều này đã giúp Hà Anh Tuấn chinh phục khán giả ở nhiều độ tuổi, trở thành một cái tên được săn đón dù không đi theo con đường âm nhạc thị trường.
Ở thời điểm năm 2006, làng nhạc Việt vẫn chưa thực sự bùng nổ khi hầu hết các cuộc thi tìm kiếm tài năng âm nhạc vẫn còn nhỏ lẻ thì sự xuất hiện của Hà Anh Tuấn đã tạo nên một “cơn gió lạ" thổi bùng tình yêu âm nhạc của nhiều khán giả. Sau thành công với “Sao Mai điểm hẹn", nam ca sĩ quyết định gác lại việc trở thành chàng kỹ sư hoá học mà chuyển hẳn sang con đường ca hát chuyên nghiệp. Không chọn cách “thừa thắng xông lên", anh bắt đầu tìm thầy học luyện thanh, nhạc lý rèn luyện giọng hát trở nên vững vàng. Đến khi bản thân cảm thấy đủ, Hà Anh Tuấn mới đi “gõ cửa", tìm kiếm những nhà sản xuất chuyên nghiệp và tài giỏi để tạo nên vùng trời âm nhạc của riêng mình.
Nhận xét một cách công tâm, những ngày đầu giọng hát Hà Anh Tuấn không thực sự xuất sắc nhưng nhờ có bước đi khôn ngoan mà anh đã gặt hái được những thành công ấn tượng. Trong khi nhạc thị trường hay những xu hướng mới đang lên ngôi thì nam ca sĩ lại chọn cho mình một phong cách âm nhạc khác biệt với những bản pop ballad và R&B ngọt ngào, đậm đà cảm xúc. Ít ai ngờ rằng, Hà Anh Tuấn không nghe các ca khúc đơn lẻ hay theo trào lưu, mang tính thị trường mà lại xây dựng cho mình một “cõi" âm nhạc độc lập không bị ràng buộc bất cứ điều gì. Tất cả những lựa chọn của anh được giới mộ điệu đánh giá khá thông minh, âm nhạc tinh tế và có sự đầu tư chỉn chu.
Bởi mỗi thể loại, mỗi ca khúc được giọng ca sinh năm 1984 thể hiện đều có khả năng biến thành thứ của riêng mình. Khán giả nhận xét rằng, không ai kết nối cảm xúc của âm nhạc và cuộc sống, mang câu chuyện cuộc đời vào trong câu hát hay kết nối ký ức với hiện tại giỏi giang và sâu sắc bằng Hà Anh Tuấn. Anh hát nhạc tình, dù là một câu chuyện buồn cũng không hề mang sắc thái sầu não, bi luỵ mà có sự ung dung tự tại, điềm đạm của một gã đàn ông từng trải từng cố gắng và buông bỏ nhẹ nhàng.
Với phong cách này và cộng thêm hình ảnh của chàng thư sinh đeo kính cận, hát bằng cảm xúc thuần khiết, mộc mạc pha lẫn một chút tự sự đã giúp anh dễ dàng chinh phục những khán giả có gu âm nhạc tinh tế – đây là điều ít ca sĩ theo dòng nhạc thị trường có thể làm được.
Kể từ sau album “Saigon Radio”, Hà Anh Tuấn có sự chuyển hướng rõ nét trong việc định hình phong cách âm nhạc cũng như hình ảnh cá nhân. Từ chàng thư sinh “ngoại đạo”, nam ca sĩ trở thành người đàn ông lịch lãm, thâm trầm và sâu sắc hơn. Đồng thời, kỹ thuật hát của Hà Anh Tuấn cũng trở nên dày dặn và đa dạng không còn bị chê là hát ngọng, hát đớt hay cái danh “nghệ sĩ sống nhạt" cũng dần khiến người ta quên mất. Thay vào đó, anh bắt đầu đi tìm và thiên về những ca khúc quen thuộc theo phong cách mộc mạc, nhẹ nhàng từ acoustic để cân bằng với “thời đại hùng mạnh” của nhạc điện tử EDM.
Nếu ai đó hỏi, điều gì đã tạo nên “thương hiệu riêng” của Hà Anh Tuấn sau gần 15 năm ca hát. Chắc chắn một điều, những khán giả say mê tiếng hát của nam ca sĩ sẽ không do dự mà khẳng định rằng đó chính là “chất sang" không chỉ trong cách hát mà còn trong cách anh truyền tải cảm xúc, nội dung bài hát đến người nghe. Nó là một sự từ tốn, vận chữ từ tận nỗi lòng mà không hề gấp gáp hay vội vàng để rồi nhanh chóng tan đi.
Nhưng cho dù “sang” hay “sến” thì Hà Anh Tuấn vẫn luôn kiên định với những tiêu chí bất di bất dịch của mình. Âm nhạc phải mang dấu ấn cá nhân, truyền đi năng lượng tích cực và phải có cảm xúc. Nghe Hà Anh Tuấn hát, khán giả càng trân trọng hơn khi thấy cách anh nâng niu từng ca từ, đặt toàn bộ tâm trí mình phiêu theo những giai điệu. Ngay cả những ca khúc được anh cover lại cũng như mang một dáng vẻ mới, phủ lấp bởi một cuộc đời của kẻ lãng tử, phong trần chứ không còn bóng dáng của người đi trước.
Trong giới nghệ sĩ, người ta định danh sao hạng A, hạng B hay hạng C đều dựa vào sự chênh lệch về độ danh tiếng cũng như những cống hiến, hoạt động đạt được trong suốt chặng đường nghệ thuật. Dù chỉ hơn nhau ở thứ tự trong bảng chữ cái nhưng vị trí lẫn giá cả cát-xê đều nhờ vào sự xếp loại ấy mà khẳng định tầm vóc của một người nghệ sĩ trên đường đua Vpop. Nhưng điều kỳ lạ, giữa cuộc tranh cãi gay gắt về danh xưng vẫn có một ca sĩ ngoài luồng - Hà Anh Tuấn. Người ta xem anh là kẻ “ngoại đạo” khôn ngoan của làng giải trí Việt và cũng chính điều này khán giả không còn quan tâm đến kết quả cuối cùng xem Hà Anh Tuấn là ngôi sao hạng A hay hạng B?
Âm nhạc của Hà Anh Tuấn là một vùng trời riêng biệt, anh cũng có những sản phẩm mới, cũng tổ chức liveshow nhưng không phải để tranh đua hay lấy cớ hét giá cát-xê cao chót vót mà tận cùng của mục đích ấy chỉ đơn giản là thoả mãn tình yêu dành cho âm nhạc, kết nối cảm xúc với “tri âm" - những khán giả có cùng nhịp điệu với chính mình. Hà Anh Tuấn chỉ trung thành với một thể loại duy nhất là acoustic nhưng trong suốt chặng đường thành hình thành dạng, âm nhạc của nam ca sĩ chưa từng bị đánh giá là “một màu". Trái lại, mỗi ca khúc Hà Anh Tuấn đều khoác lên một chiếc áo mới, khi thì da diết, lúc thì đau đớn nhưng rồi cuối cùng điều khán giả cảm nhận rõ nhất cũng là sự trưởng thành, chín chắn trong mỗi nhịp ngân vang.
Người ta nói Hà Anh Tuấn mang khuyết điểm là chất giọng đớt, đôi khi ngọng hay luyến láy quá đà. Thế nhưng những khán giả mê âm nhạc của anh đều bỏ qua những hạt sạn đó. Bởi vì họ yêu cái chất dung dị, mộc mạc, cái sự thật thà, “sạch sẽ” từ giọng hát cho đến cuộc sống đời tư. Chính vì tất cả sự khác biệt này mà từ lâu, người ta đã không còn quan tâm đến việc định danh cho Hà Anh Tuấn. Có thể trình độ và màu sắc âm nhạc độc đáo của anh xứng đáng làm sao hạng A nhưng lượng fan cũng như cát-xê chỉ hợp với sao hạng B. Cũng có thể, concert anh tổ chức chỉ bằng một nửa sự hoành tráng trong liveshow của các ca sĩ khác nhưng điều này có đáng là gì. Âm nhạc, tên tuổi của Hà Anh Tuấn không thể so sánh bằng quy mô, phủ tiền phủ bạc mà nó được gắn liền với cụm từ “cao cấp".
Có thể thấy rõ điều này bằng một dẫn chứng cụ thể, những ca khúc tưởng chừng bị lu mờ bởi thời gian hay những bản nhạc bị đánh giá mang tính thị trường nhưng bằng một cách nào đó anh đã tạo nên một giá trị mới, khiến nó trở nên đẳng cấp hơn và kết nối cảm xúc đến hàng triệu khán giả. Và rồi, từ những cái riêng lạ, đặc biệt ấy đã mang cái tên Hà Anh Tuấn nằm ở một ngóc ngách rất khác trong làng giải trí.
Trong những năm tháng theo đuổi nghệ thuật, mặc dù tồn tại giữa một showbiz bát nháo, đầy rẫy tai tiếng, thị phi nhưng Hà Anh Tuấn vẫn điềm tĩnh, tập trung hết mình cho sự nghiệp âm nhạc. Có lẽ đó nên nam ca sĩ được rất nhiều đồng nghiệp, khán giả trân trọng vì tư duy làm nghề tử tế, nói không với scandal và chưa từng phô trương về cuộc sống mà luôn lẳng lặng nỗ lực, cống hiến hết mình.
Hà Anh Tuấn đi trên con đường âm nhạc khá thư thái, không vội vã cũng không đặt ra nấc thang danh vọng nào. Sự nhiệt huyết, tình yêu dành cho âm nhạc của anh lớn đến nỗi sẵn sàng ngồi hàng giờ để thực hiện một thứ gì đó bản thân yêu thích. Nam ca sĩ từng khẳng định, trong đầu không có khái niệm scandal hay nói đúng hơn là chưa từng nghĩ về vai trò của nó trong sự nghiệp của mình. Bị vướng hay muốn vướng rốt cuộc cũng do bản thân mà thôi nhưng anh không cho đây là điều xấu tuy rằng đôi khi người trong cuộc thực sự đi quá đà.
Hà Anh Tuấn quả thật là một “ca lạ" của làng giải trí Việt. Cứ việc nào đúng thì anh sẽ làm và không chạy theo giải thích bất cứ dư luận nào vì đơn giản một khi bản thân không cần nó nên cũng không thể lụy nó được. Nam ca sĩ xây con đường âm nhạc từ điểm xuất phát không thuận lợi nên không chọn những chiêu trò PR, anh không cần tung hô là ca sĩ hot hàng đầu, sở hữu lượng khán giả khủng nhất nhì showbiz… Thế nhưng, Hà Anh Tuấn vẫn sở hữu cho mình một cộng đồng fan nhất định. Họ là những người có nhiều lần “lỡ" khi nghe giọng ca cảm xúc của anh, họ lỡ chìm đắm vào chất mộc mạc, dung dị, lỡ vì phải lòng hình ảnh chàng lãng tử mộng mơ và họ sẵn sàng dành ra 5 năm, 10 năm, có khi là cả thanh xuân chỉ để gắn bó và yêu âm nhạc của Hà Anh Tuấn.
Thêm nữa, có lẽ cũng từ chính thái độ sống văn minh của Hà Anh Tuấn đã tạo nên mối liên kết vững chắc giữa anh cùng những tâm hồn đồng điệu, thanh tao, muốn thưởng nghiệm "cái đẹp" từ cuộc sống. Cách mà nam ca sĩ chinh phục khán giả của mình trong hành trình dạo chơi cùng cảm xúc và âm nhạc chính là luôn cháy hết mình nhưng sẵn sàng sống chậm lại để lắng nghe bản thân, lắng nghe hơi thở từ mọi thứ xung quanh.
Đối với Hà Anh Tuấn, cảm xúc là thứ tự nhiên không thể lập trình, dự trù hay lên kế hoạch trước. Anh không thể hát nếu như không tìm thấy chất liệu sáng tạo, không tìm ra nguồn cảm hứng và càng khó lòng hát hay nếu mất đi độ hồn nhiên, chân thật từ cảm xúc. Người ta ví von Hà Anh Tuấn như người trồng hoa trên cánh đồng âm nhạc, anh không quan tâm mình trồng được bao nhiêu hoa mà đổi lại điều anh mong đợi và hạnh phúc nhất chính là được ngắm nhìn những bông hoa rực rỡ, tươi tốt giữa khu vườn đầy hương và sắc của mình. Bởi lẽ, chỉ cần làm cho những bông hoa ấy khoe sắc thì tay người làm cũng được ướp hương.
Kết: Trên sân khấu, Hà Anh Tuấn có thể là gã đàn ông chơi nhạc bất thời gian nhưng sau những giây phút cật lực ấy, anh là người sống nội tâm không thích sự hào nhoáng hay ồn ào, càng không muốn dính líu đến những vấn đề của showbiz. Cuộc sống của nam ca sĩ thật kín đáo và tràn đầy điều tích cực.
