Bệnh bạch hầu được truyền nhiễm thế nào? Người dân cần làm gì để phòng ngừa?
Bạch hầu là bệnh nhiễm trùng, nhiễm độc do vi khuẩn bạch hầu gây ra. Bệnh rất dễ dàng lây lan từ người bệnh sang người lành qua đường hô hấp. Những triệu chứng của bệnh dễ nhầm lẫn với cảm lạnh thông thường.
"Ổ chứa vi khuẩn bạch hầu tồn tại ở cả người bệnh và người lành mang vi khuẩn. Khi một người bị nhiễm trùng, nhiễm độc do vi khuẩn bạch hầu có thể dẫn đến tử vong rất nhanh trong khoảng 7 ngày nếu không phát hiện và điều trị", bác sĩ chuyên khoa 2 - Nguyễn Minh Tiến - Phó giám đốc Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (TP.HCM) cho biết.
Theo báo Thanh Niên, ca bạch hầu tử vong tại Nghệ An mới đây được cơ quan y tế xác định có gần 120 người tiếp xúc gần, trong đó, cô gái 18 tuổi tại Bắc Giang đã có kết quả xét nghiệm dương tính. Tiếp xúc gần ca bệnh hoặc người lành mang trùng là tình huống dễ lây nhiễm bệnh.
1. Nguồn gây bệnh bạch hầu
Theo bác sĩ Phan Văn Mạnh, khoa Cấp Cứu, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, nguồn gây bệnh bạch hầu là các bệnh nhân nhiễm bệnh hoặc người lành mang vi khuẩn nhưng không biểu hiện bệnh. Bệnh chủ yếu lây qua đường hô hấp khi tiếp xúc với giọt bắn của người nhiễm bệnh lúc ho, hắt hơi. Ngoài ra, bệnh có thể lây qua con đường gián tiếp khi tiếp xúc với đồ vật bị nhiễm dịch mũi hầu từ người bệnh. Bệnh cũng có thể lây nhiễm khi tiếp xúc với vùng da tổn thương do bạch hầu.
Bệnh rất dễ dàng lây lan từ người bệnh sang người lành qua đường hô hấp. Hoặc lây gián tiếp khi tiếp xúc với đồ chơi, vật dụng có dính chất bài tiết của người bị nhiễm vi khuẩn bạch hầu. Kể cả khi người bệnh không biểu hiện triệu chứng của bệnh thì họ vẫn có khả năng lây truyền vi khuẩn cho người khác sau khoảng 6 tuần, kể từ khi bắt đầu nhiễm khuẩn. Vi khuẩn bạch hầu thường ảnh hưởng nhiều nhất đến mũi và họng.
2. Triệu chứng của bệnh bạch hầu là gì?
Bệnh bạch hầu là bệnh nhiễm trùng do virus Epstein-Barr gây ra. Vi-rút này thường được truyền từ người này sang người kia thông qua tiếp xúc với nước bọt của người bị nhiễm. Triệu chứng của bệnh bao gồm:
- Sốt
- Đau họng và khó nuốt
- Hạch bạch hầu (nổi những cục hạch trong cổ, nách và ở đầu gối)
- Mệt mỏi và khó chịu
- Phát ban (trong một số trường hợp)
Bệnh nhân có các triệu chứng như sốt nhẹ 37,5-38 độ C, đau họng, khó chịu, sổ mũi có thể lẫn máu; khám họng có thể thấy họng hơi đỏ, amidan có điểm trắng mờ; sờ thấy hạch cổ nhỏ, di động, không đau.
Sau khoảng 3 ngày, bệnh bước vào giai đoạn toàn phát với các triệu chứng điển hình nhất: sốt tăng 38-38,5 độ C, nuốt đau, da xanh tái, mệt nhiều, sổ mũi nhiều, nước mũi trắng hoặc lẫn mủ. Khi khám, bác sĩ thấy giả mạc ở họng lan tràn ở một bên hoặc hai bên amidan, có thể lan trùm cả lưỡi gà và màn hầu. Bệnh nhân có hạch vùng cổ sưng đau, phù nề, cổ bạnh là dấu hiệu nặng.
Giả mạc lan rộng có thể gây thở rít, tắc nghẽn đường thở và suy hô hấp, thậm chí tử vong nếu không được xử trí kịp thời. Nếu được chẩn đoán và điều trị sớm, giả mạc hết nhanh (1-3 ngày), bệnh nhân hết sốt và hồi phục dần sau 2-3 tuần.
Những triệu chứng này có thể xuất hiện từ 4 đến 6 tuần sau khi mắc bệnh. Tuy nhiên, không phải ai mắc bệnh cũng có toàn bộ các triệu chứng này và có thể có những triệu chứng khác nhau tùy từng trường hợp.
3. Cách phòng bệnh bạch hầu
Để phòng tránh bệnh bạch hầu, chúng ta nên tuân thủ các biện pháp sau:
- Phòng bệnh bạch hầu hiệu quả nhất là thông qua tiêm vắc xin. Phụ huynh cần cho trẻ tiêm đủ các mũi vắc xin phòng bạch hầu theo lịch tiêm chủng quốc gia. Người lớn và trẻ em cần tiêm nhắc lại vắc xin khi đến thời hạn.
- Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và nước sạch, đặc biệt là trước khi ăn uống, sau khi đi vệ sinh và khi tiếp xúc với trẻ em bị bệnh bạch hầu.
- Che miệng khi ho hoặc hắt hơi bằng khăn giấy hoặc khuỷu tay để tránh phát tán vi khuẩn.
- Giữ vệ sinh thân thể, mũi, họng hằng ngày bằng cách thường xuyên tắm rửa, đặc biệt là sau khi tiếp xúc với người bệnh hoặc vật dụng của người bệnh..
- Hạn chế tiếp xúc với người bị bệnh bạch hầu, đặc biệt là trong những trường hợp trẻ em đang trong giai đoạn lây nhiễm.
- Tránh chia sẻ các vật dụng cá nhân như thìa, đũa, chén, ly,… để giảm nguy cơ lây nhiễm.
- Nếu có các triệu chứng như sốt, ho, đau đầu, đau khớp, phải đi khám và điều trị kịp thời để tránh lây lan bệnh.
