Đột tử trong khi chạy bộ: Bác sĩ chỉ cách ngăn ngừa

Nhiều trường hợp không may mắn dẫn đến tử vong ngay lập tức, gây lo lắng và đặt ra câu hỏi về các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn của sự cố này. Sau đây, tiến sĩ James P. Daubert, bác sĩ chuyên về tim mạch thể thao tại Đại học Duke (Mỹ), sẽ lý giải nguyên nhân tại sao và cách ngăn ngừa giúp bạn yên tâm trong khi chạy bộ.

Điều gì có thể giải thích cho những trường hợp đột tử như vậy?

Những trường hợp đột tử ở những vận động viên khỏe mạnh và sung sức có thể là do một vấn đề tim mạch tiềm ẩn, kết hợp với hoạt động thể chất mạnh.

Hầu hết các trường hợp đột tử tim ở vận động viên trẻ là do các bệnh tim không được chẩn đoán và hiếm gặp. Đó là các bệnh tim di truyền tiềm ẩn hoặc do đột biến gien gây ra, bao gồm:

• Rối loạn cơ tim, như cơ tim dày lên bất thường, bệnh này thường do di truyền.
• Bệnh tim di truyền thứ 2 là vấn đề về điện tim, như nhịp tim bất thường hoặc các tình trạng hiếm gặp như hội chứng QT dài, hội chứng Brugada và nhịp nhanh thất đa hình do catecholaminergic.
• Viêm cơ tim làm suy yếu cơ tim.
• Một số bệnh tim bẩm sinh - dị tật tim bẩm sinh - có thể gây ngừng tim đột ngột, như bất thường bẩm sinh của động mạch vành chặn dòng máu đến tim, theo trang tin sức khỏe Health Xchange.

Bác sĩ cho biết: Nếu bị kích thích và tác nhân kích hoạt, 4 trường hợp trên đều có thể khiến tim ngừng đập đột ngột.

Nên làm gì để ngăn ngừa đột tử trong khi chạy?

Có một số việc bạn có thể làm để đảm bảo thấp nhất tỷ lệ đột tử trong khi chạy.

Sàng lọc định kỳ. Nên khám sức khỏe định kỳ trước khi bắt đầu chương trình chạy và hằng năm. Nên tìm hiểu về tiền sử gia đình, đặc biệt nếu gia đình có người mắc bệnh tim hoặc có người thân đột tử trước 50 tuổi, vì bệnh tim di truyền có thể là một yếu tố nguy cơ.

Bác sĩ Daubert cho biết: Những người có dấu hiệu, triệu chứng, hoặc tiền sử gia đình đã biết hoặc tiềm ẩn về một số bệnh tim nhất định nên được xét nghiệm bổ sung. Xét nghiệm này có thể bao gồm điện tâm đồ, siêu âm tim, chụp MRI hoặc máy theo dõi tim đo được. Cũng có thể cần làm bài kiểm tra gắng sức, theo trang web của Trường Y Đại học Duke - Duke Health.

Nhận biết các triệu chứng đáng lo ngại

Bác sĩ Daubert giải thích: Trong nhiều trường hợp, có rất ít hoặc không có dấu hiệu cảnh báo trước về đột tử do tim ở các vận động viên trẻ. Tuy nhiên, nếu bị đau ngực, khó thở, đánh trống ngực, mệt mỏi quá mức hoặc choáng váng và ngất xỉu, đặc biệt là khi tập luyện, nên được đánh giá kỹ lưỡng trước khi tham gia chạy vì những triệu chứng này có thể báo hiệu vấn đề về tim.

Luyện tập đúng cách

Thời gian, cách tập thể dục phải tiến triển dần dần để cơ thể thích nghi. Khởi động và thư giãn đúng cách trước khi tập. Uống đủ nước vì mất nước có thể gây căng thẳng cho tim. Đừng ép bản thân tập luyện quá sức, đặc biệt là khi bắt đầu một chương trình tập luyện mới hoặc sau một thời gian không hoạt động.

Chuẩn bị cho trường hợp khẩn cấp

Ngay cả với tất cả các biện pháp phòng ngừa thích hợp, ngừng tim đột ngột ở các vận động viên trẻ vẫn có thể xảy ra trong những trường hợp hiếm hoi. Hãy cân nhắc tham gia khóa huấn luyện hồi sức tim phổi (CPR) và sử dụng máy khử rung tim để chuẩn bị cho trường hợp khẩn cấp.

Nếu được, nên trang bị sẵn máy khử rung tim tự động tại địa điểm chạy và người được đào tạo để sử dụng máy, có thể chẩn đoán và điều trị các rối loạn nhịp tim nguy hiểm.

Biết cách liên hệ nhanh chóng với dịch vụ cấp cứu trong trường hợp khẩn cấp về y tế.

Bằng cách tuân thủ các hướng dẫn trên, bạn có thể giảm đáng kể nguy cơ đột tử khi chạy và tận hưởng trải nghiệm chạy bộ an toàn và lành mạnh.