Trong xã hội Việt Nam xưa, có một câu tục ngữ phổ biến trong dân gian: 'Thà cho mượn nhà làm đám tang chứ không cho mượn nhà làm đám cưới' tuy nhiên không phải ai cũng hiểu hết ý nghĩa của câu này.
Câu này thể hiện quan niệm của người xưa về việc cho mượn nhà để tổ chức tang lễ và đám cưới. Dù câu tục ngữ này có thể không còn được sử dụng rộng rãi trong thời đại hiện đại, nhưng nó vẫn đáng để chúng ta tìm hiểu nguồn gốc và ý nghĩa của nó.
Câu 'Thà cho mượn nhà làm đám tang chứ không cho mượn nhà làm đám cưới' phản ánh quan điểm của người xưa về việc sử dụng nhà trong hai dịp khác nhau. Họ cho rằng việc cho mượn nhà để tổ chức tang lễ là một việc làm có ý nghĩa thiện lành và mang lại phúc lợi cho gia đình chủ nhà. Trái lại, cho mượn nhà để tổ chức đám cưới được coi là không may mắn và có thể mang lại những điều không tốt đến cho gia đình.
Một trong những lý do của quan điểm này là niềm tin rằng khi một người qua đời, họ đã rời xa thế gian và mang theo những điều xui xẻo, không tốt từ cuộc sống trần tục. Tổ chức tang lễ tại một nơi nào đó có thể giúp loại bỏ những điều này ra khỏi gia đình và mang lại sự thanh thản cho linh hồn đã mất.
Ngoài ra, người xưa còn liên kết ý nghĩa của từ "quan tài" trong tiếng Hán với sự thăng tiến và phát tài. Họ cho rằng việc sử dụng chiếc quan tài trong tang lễ cũng là một cách mời gọi tài vận và sự thịnh vượng đến cho gia đình.
Bên cạnh đó, một lí do khác là sự quan tâm đến các gia đình nghèo khó trong xã hội. Trong quá khứ, có những gia đình không đủ điều kiện tổ chức tang lễ cho người thân mất. Vì vậy, những gia đình giàu có hơn thường giúp đỡ họ bằng cách cho mượn nhà để tổ chức tang lễ. Điều này không chỉ là việc giúp đỡ người khác mà còn được coi là một hình thức thăng tiến và phát tài cho gia đình chủ nhà.
Tuy nhiên, câu tục ngữ cũng cảnh báo về việc không nên cho mượn nhà để tổ chức đám cưới. Người xưa cho rằng việc cho vợ chồng mới cưới mượn nhà để ngủ sẽ mang lại xui xẻo và đen đủi cho gia đình chủ nhà. Điều này liên quan đến quan niệm về việc con gái "động phòng hoa chúc" sau khi kết hôn, mà người xưa coi là một điềm gở và có thể gmang lại rủi ro và tai ương cho gia đình.
Theo quan điểm phong thủy của người xưa, việc ngủ chung giường ở những nơi không phải nhà mình hoặc ngủ chung với con dâu sau khi kết hôn có thể gây xui xẻo và không tốt cho gia đình chủ nhà. Do đó, người xưa thường kiêng kỵ việc cho mượn nhà để đám cưới và đề cao việc giữ gìn riêng tư và bình yên trong gia đình.
Tuy nhiên, trong thời đại hiện đại, quan điểm và quyết định của mọi người đã thay đổi. Việc cho mượn nhà để tổ chức đám tang hiện nay trở nên hiếm hơn, và việc các cặp đôi hoặc vợ chồng ngủ chung giường ở những nơi khác nhau không còn là điều xa lạ. Quan niệm và quyết định của mỗi gia đình ngày nay có thể khác biệt và dựa trên những yếu tố cá nhân, văn hóa và tín ngưỡng riêng.
Câu tục ngữ "Thà cho mượn nhà làm đám tang chứ không cho mượn nhà làm đám cưới" cho thấy sự khác biệt giữa quan niệm của người xưa và quan niệm hiện đại về việc sử dụng nhà trong các dịp đặc biệt. Mặc dù không còn được áp dụng rộng rãi, câu tục ngữ này vẫn là một phần của di sản văn hóa và gợi nhắc về quá khứ và giá trị truyền thống của xã hội Việt Nam.
