Mỗi một cơn bão được hình thành khi và chỉ khi hội tụ đủ 3 điều kiện: Nhiệt, độ ẩm và động lực tạo ra xoáy. Năng lượng trong bão là kết quả của việc tiêu thụ ẩn nhiệt, khi lượng hơi nước lớn bốc hơi từ mặt biển. Để bão hình thành, không khí cần phải có tầng kết bất ổn, tạo điều kiện cho sự hình thành đối lưu sâu và dông. Ngoài gió mạnh, bão thường đi kèm với dông , mưa lớn, sấm sét và ngập lụt.
Khi theo dõi thông tin về bão , không chỉ quan tâm đến vị trí tâm bão và cường độ mà còn cần xem xét phạm vi của gió mạnh, điều này được cung cấp trong các bản tin dự báo bão.
Việt Nam có đường bờ biển dài tiếp giáp với Biển Đông nên thường xuyên chịu ảnh hưởng của những cơn bão từ ngoài khơi đổ bộ vào. Trong đó, vùng đất miền Trung là nơi gánh chịu hậu quả, thiệt hại từ bão nặng nề nhất do 2 nguyên nhân chính dưới đây:
1. Do gió phơn tác động đến đường đi và hướng di chuyển của bão
Miền Trung nổi tiếng với thời tiết khắc nghiệt, thường phải đối mặt với gió phơn Tây Nam. Đây là một vùng địa lý đặc biệt, nằm ở phía đông biển Đông Dương, khiến cho gió phơn thường mang theo nhiều hơi ẩm dẫn đến mưa lớn.
Đặc biệt, khi có sự hình thành của cơn bão trên Biển Đông, gió phơn Tây Nam sẽ có xu hướng đẩy bão lên phía bắc. Vào những tháng cuối năm, gió phơn yếu dần, làm cho các cơn bão có xu hướng di chuyển chậm và đổ bộ vào vùng Miền Trung.
2. Vị trí địa lý đặc thù của khu vực miền Trung có các rãnh thấp đi qua nên dễ hút bão
Bão thường đi theo hướng của áp cao ở rìa và bị ảnh hưởng bởi lực hút từ các vùng áp thấp. Trong thời gian từ tháng 7 đến tháng 9 tại Việt Nam, mặt nước biển thường tích lũy nhiều năng lượng nhất. Miền Trung thường có các rãnh thấp nằm ngang, do đó, các cơn bão thường di chuyển theo hướng này.
Để có thể chuẩn bị tốt công tác đối phó với những cơn bão đổ bộ từ ngoài khơi vào đất liền, người dân miền Trung từ xưa đến nay đã hình thành khả năng đề phòng thiên tai tốt để hạn chế đến mức tối đa thiệt hại do mưa bão gây ra.
Họ sử dụng các tấm gỗ lớn để đậy kín cửa kính và cửa sắt. Đối với các ngôi nhà có mái tôn hoặc mái ngói, một biện pháp khác là đặt bao cát nặng khoảng 20 kg lên mái cách nhau 0,5 mét. Hoặc, để đảm bảo an toàn hơn, bạn có thể dùng dây cáp để bao phủ toàn bộ mái tôn và cố định chúng bằng các cọc đâm sâu xuống đất.
Ngoài ra, mỗi khi dự báo có bão, người dân sẽ chuẩn bị đầy đủ lương thực dự phòng trong ít nhất 1 tháng. Họ xem xét tích trữ mì gói, vì nó dễ bảo quản và không chiếm nhiều không gian. Đồ uống không có ga cũng là lựa chọn tốt cho việc sơ tán và tự bảo quản.
Cung cấp đầy đủ các loại thuốc men, đặc biệt trong trường hợp bão lớn có thể dẫn đến ngập lụt và gia tăng nguy cơ dịch bệnh. Khi bão đến, hãy tắt tất cả các thiết bị điện, rút ăng ten của tivi để tránh bị sét đánh. Thường xuyên cập nhật thông tin về tình hình bão lũ. Theo dõi dự báo thời tiết để biết vị trí và hướng di chuyển của trung tâm bão , từ đó có kế hoạch ứng phó một cách chủ động, chính xác và kịp thời.
