Bài toán tìm số mặt trời trong Chung kết Đường Lên Đỉnh Olympia năm 2012 khiến dư luận tranh cãi gay gắt, nhiều người đòi tước danh hiệu Quán quân.
Chương trình Đường Lên Đỉnh Olympia bắt đầu phát sóng từ năm 1999 đến nay đã hơn 20 năm và trở thành một "món ăn tinh thần" không thể thiếu đối với khán giả Việt thuộc mọi lứa tuổi. Chương trình trải qua nhiều phần thi và đến đêm chung kết, các thí sinh sẽ tranh tài ở các câu hỏi chuyên sâu về kiến thức các môn khoa học cũng như xã hội để giành được giải thưởng cao nhất là chiếc vòng nguyệt quế và suất học bổng du học tại Úc.
Đối với fan trung thành của Đường Lên Đỉnh Olympia hẳn không thể quên được chung kết năm 2012 từng gây nên cuộc tranh cãi lớn trong cộng đồng. Trong đêm chung kết, 4 "nhà leo núi" lần lượt là Nguyễn Ngọc Khánh (Kon Tum), Thân Ngọc Tĩnh (TP.HCM), Trần Lê Phương (Quảng Nam) và Đặng Thái Hoàng (Quảng Ninh).
Sau nhiều phần thi căng não, quán quân Đường Lên Đỉnh Olympia năm 2012 đã gọi tên Đặng Thái Hoàng với điểm số là 250 điểm. Tuy nhiên, chiến thắng của Đặng Thái Hoàng từng trở thành cuộc tranh luận sôi nổi khi khán giả và các thầy cô phát hiện sai sót của BTC cuộc thi.
Cụ thể, trong phần thi Tăng tốc, một bài toán IQ được đưa ra với đề bài như sau: "3 mặt trời = 2 ngôi sao, 1 ngôi sao + 4 mặt trăng = 1 mặt trăng + 5 mặt trời. Hỏi có bao nhiêu mặt trời để cán cân thăng bằng và thỏa mãn điều kiện 2 mặt trăng + 4 ngôi sao = 1 mặt trăng + 1 ngôi sao + ? mặt trời".
Đáp án được chương trình được đưa ra là từ A-F tương ứng với các giá trị từ 4 đến 9. Cuối cùng, kết quả là (C) 6 mặt trời. Như vậy, Thái Hoàng và Lê Phương có cùng đáp án đúng. Vì đưa ra câu trả lời nhanh thứ 2 nên Thái Hoàng được cộng thêm 30 điểm. Điều này giúp Thái Hoàng giành được chiến thắng với vị trí Quán quân.
Tuy nhiên, sau khi kiểm tra, nhiều người thắc mắc đáp án chính xác của bài toán này phải là một số lẻ thõa mãn phép toán 5+2/3=5,6666... chứ không phải số 6 tròn trĩnh . Việc BTC chấp nhận đáp án là 6 chưa hợp lý theo cách lý giải của người xem. Trong trường hợp này, nhiều netizen yêu cầu BTC rút lại 30 điểm của Thái Hoàng, tức điểm chung cuộc của nam sinh chỉ còn 220 và thấp hơn tổng điểm của Thân Ngọc Tĩnh (230 điểm) mới đúng.
Thời điểm đó, cộng đồng mạng chia thành nhiều luồng ý kiến khác nhau, có người cho rằng vì bài toán kiểm tra tư duy nên đáp án không cần đúng chính xác từng số lẻ, hơn nữa khi nào hỏi "có khoảng bao nhiêu mặt trời" thì mới đưa ra đáp án số lẻ, còn nếu hỏi chính xác số mặt trời thì chỉ cần làm tròn lên 6 là đúng.
Tuy vậy, mọi người cho rằng cách giải thích này không hợp lý. Ngay cả PGS.TS Văn Như Cương cũng đưa ra quan điểm đáp án của bài toán trong chung kết Đường Lên Đỉnh Olympia là sai và không thể công nhận 30 điểm của thí sinh Đặng Thái Hoàng.
Nhiều ý kiến cho rằng BTC nên trừ điểm của Thái Hoàng và trao ngôi vị Quán quân lại cho Thân Ngọc Tĩnh. Song, cũng có người nhận định nếu Thái Hoàng không được điểm ở câu hỏi này thì rất có thể ở phần thi Về đích, nam sinh sẽ chọn gói điểm cao hơn và chưa biết được liệu Thái Hoàng có trả lời đúng để bảo toàn ngôi vị cao nhất của mình hay không. Chính vì vậy không thể khẳng định Ngọc Tĩnh là người thắng cuộc cuối cùng.
Trước nhiều tranh cãi, BTC cuộc thi đã lên tiếng là giữ nguyên kết quả chung cuộc không thay đổi với lý do: "Mọi khiếu nại phải do chính thí sinh đưa ra và chỉ có hiệu lực trong thời gian ghi hình phần thi đó". Kết luận này của BTC khiến mọi người bức xúc nhưng cũng không thể thay đổi khác hơn.
