Thu hồi bằng lái xe khi nào?
Giấy phép lái xe hay còn được gọi là bằng lái xe là một loại chứng từ quan trọng, giấy phép không thể thiếu khi người dân tham gia giao thông. Bằng lái xe hợp lệ phải là chứng từ do cơ quan nhà nước hoặc cơ quan có thẩm quyền cấp cho một đối tượng, cá nhân cụ thể.
Bằng lái xe cho phép cá nhân được phép vận hành, lưu thông, tham gia giao thông bằng xe cơ giới như xe máy, xe mô tô phân khối lớn, xe ô tô, xe tải, xe buýt, xe khách... theo từng loại giấy phép.
Khi đến độ tuổi nhất định mà pháp luật quy định, cá nhân sẽ đăng ký và trải qua bài kiểm tra lái xe hoặc những kỳ thi sát hạch về lái xe nghiêm ngặt kèm theo một số thủ tục khác. Nếu đạt yêu cầu thông qua, cơ quan chức năng sẽ cấp bằng lái xe cho cá nhân đó và cá nhân được phép tham gia giao thông.
Ngoài việc cấp bằng lái xe cho người dân, cơ quan nhà nước cũng quy định rõ những trường hợp sẽ bị tước bằng lái xe hoặc thu hồi bằng lái xe trong một khoảng thời gian nhất định. Đây là hình phạt nhằm cảnh cáo, răn đe những đối tượng có hành vi vi phạm luật lệ về an toàn trong lúc tham gia giao thông.
6 trường hợp bị thu hồi bằng lái xe từ tháng 6/2024
Bộ Giao thông Vận tải đã ban hành Thông tư 05/2024/TT-BGTVT. Trong đó, tại mục b khoản 24 Điều 14 của Thông tư đã quy định cụ thể 6 trường hợp bị thu hồi bằng lái xe nếu vi phạm. Thời gian bắt đầu có hiệu lực là từ ngày 1/6/2024.
Trường hợp 1: Có hành vi gian dối để được cấp bằng lái xe
Theo quy định tại khoản 14 Điều 33 Thông tư 12/2017/TT-BGTVT (được sửa đổi tại điểm b khoản 19 Điều 1 Thông tư 38/2019/TT-BGTVT), người có hành vi gian dối trong việc khai báo để được cấp bằng lái xe có thể bị phạt từ 3-5 triệu đồng.
Ngoài ra, người vi phạm sẽ không được cấp bằng lái xe trong thời hạn 5 năm kể từ ngày phát hiện có hành vi sai phạm. Nếu có nhu cầu được cấp bằng lái xe lại thì người dân phải đi học và thi sát hạch như các trường hợp xin cấp giấy phép lái xe lần đầu.
Trong trường hợp cố tình làm giả hoặc sử dụng giấy tờ giả để được thi bằng lái có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội danh "Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; tội sử dụng con dấu hoặc tài liệu của cơ quan, tổ chức" được quy định tại Điều 341 Bộ luật Hình sự 2015 số 100/2015/QH13.
Cụ thể, nội dung quy định như sau: "Người có hành vi vi phạm có thể bị phạt lên đến 100 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ 3 năm hoặc phạt tù lên đến 7 năm".
Trường hợp 2: Có hành vi tẩy xóa, làm sai lệch thông tin trên bằng lái xe
Người thực hiện hành vi tẩy xóa, làm sai lệch thông tin trên giấy phép lái xe sẽ không được cấp bằng trong vòng 5 năm. Điều này được quy định tại khoản 14 Điều 33 Thông tư 12/2017/TT-BGTVT. Nếu người dân có nhu cầu cấp lại bằng lái xe thì phải đăng ký học và thi sát hạch như khi xin cấp bằng lái xe lần đầu tiên.
Ngoài ra, căn cứ vào Điều 2 Nghị định 123/2021/NĐ-CP, người tự ý tẩy xóa hoặc làm sai lệch thông tin trên giấy phép lái xe có thể bị phạt từ 1-2 triệu đồng (đối với xe máy), 4-6 triệu đồng (đối với xe mô tô 3 bánh) và 10-12 triệu đồng (đối với xe ô tô).
Trường hợp 3: Cho người khác sử dụng bằng lái xe của mình
Đây là nội dung mới được quy định tại Thông tư 05/2024/TT-BGTVT. Sau 1 năm kể từ ngày quyết định thu hồi bằng lái có hiệu lực, người dân nếu có nhu cầu cấp giấy phép lái xe mới thì phải đăng ký với Sở Giao thông Vận tải để được học và thi sát hạch như lần lấy bằng lái xe đầu tiên.
Trường hợp 4: Cơ quan có thẩm quyền cấp bằng lái xe cho người dân nhưng không đủ điều kiện
Người học lái xe phải đảm bảo đủ điều kiện dưới đây mới được cấp giấy phép lái xe như (1) Là công dân Việt Nam, người nước ngoài đang cư trú hoặc học tập, làm việc tại Việt Nam; (2) Đủ tuổi, sức khỏe và trình độ văn hóa theo quy định.
Ngoài ra, 2 trường hợp không được cấp giấy phép lái xe theo quy định bao gồm: Người dưới 18 tuổi chưa được điều khiển xe máy, xe ô tô; Người không đủ tiêu chuẩn về sức khỏe hoặc mắc các bệnh liên quan đến rối loạn tâm thần. Nếu phát hiện người thuộc 2 trường hợp kể trên được cấp bằng lái xe thì cơ quan có quyền thu hồi bằng lái xe đó và không cấp lại trong vòng 5 năm kể từ ngày phát hiện vi phạm.
Trường hợp 5: Sai sót thông tin trên giấy phép lái xe như họ tên, ngày tháng năm sinh, quốc tịch nơi cư trú, hạng giấy phép lái xe, giá trị bằng lái xe, ngày trúng tuyển, người ký...
Những trường hợp bị phát hiện có sai sót thông tin trên giấy phép lái xe thì sẽ được thu hồi theo quy tắc sau: Đối với giấy phép lái xe còn thời hạn sử dụng hoặc quá hạn dưới 3 tháng thì sẽ đổi giấy phép lái xe khác; Đối với giấy phép lái xe đã quá hạn trên 3 tháng thì sẽ cấp lại bằng lái xe.
Trường hợp 6: Phát hiện có ma túy trong cơ thể người điều khiển phương tiện thông qua khám sức khỏe của cơ quan có thẩm quyền
Nếu rơi vào trường hợp này, trong vòng 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận được quyết định thu hồi bằng lái xe, người lái xe phải nộp giấy phép bị thu hồi đến cơ quan chức năng và thực hiện hủy bỏ theo quy định. Người bị thu hồi bằng lái xe khi phát hiện có ma túy trong cơ thể sẽ không được cấp lại bằng lái trong thời hạn 5 năm kể từ ngày phát hiện sai phạm.
