Dựa trên quy định mới, kể từ ngày 1/7/2024, những trường hợp có thể bị thu hồi căn cước nếu rơi vào những quy định được nêu ra dưới đây.
Luật Căn Cước 2023 đã điều chỉnh về việc thu hồi thẻ căn cước (được biết đến như thẻ căn cước công dân) so với quy định của Luật Căn Cước Công Dân năm 2014. Quốc hội đã thông qua Luật Căn Cước 2023 vào ngày 27/11/2023, dự kiến những quy định này sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2024.
Luật mới quy định rằng "thẻ căn cước công dân" sẽ được thay đổi thành "thẻ căn cước". Điều quan trọng khác là nếu thẻ căn cước được cấp không đúng quy định hoặc đã được xóa bỏ, chỉnh sửa, thì cũng sẽ bị thu hồi, không chỉ trong trường hợp công dân bị tước quốc tịch, thôi quốc tịch hoặc hủy bỏ quyết định nhập quốc tịch Việt Nam.
Luật cũng quy định rằng thẻ căn cước có thể bị giữ khi:
Trường hợp 1: Người đang chấp hành biện pháp tư pháp giáo dục tại các cơ sở giáo dưỡng; người đang chấp hành quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính được đưa vào các cơ sở giáo dưỡng, cơ sở cai nghiện bắt buộc.
Trường hợp 2: Người đang bị tạm giữ, tạm giam hoặc đang chấp hành án phạt tù. Trong thời gian bị giữ thẻ căn cước, cơ quan giữ thẻ căn cước có thể xem xét cho phép người bị giữ sử dụng thẻ của mình để thực hiện các giao dịch và quyền lợi hợp pháp.
Ngoài ra, người bị giữ thẻ căn cước sẽ được trả lại khi hết thời hạn tạm giữ, tạm giam hoặc khi có quyết định hủy bỏ việc tạm giữ, tạm giam; kết thúc chấp hành án phạt tù, biện pháp tư pháp giáo dục hoặc quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính.
Cơ quan quản lý căn cước sẽ tiến hành thu hồi thẻ căn cước. Cơ quan tiếp nhận và thực hiện thủ tục tước quốc tịch, thôi quốc tịch hoặc hủy quyết định nhập quốc tịch Việt Nam cũng sẽ có trách nhiệm thu hồi và hủy thẻ căn cước của công dân, đồng thời thông báo cho cơ quan quản lý căn cước.
Quyền giữ thẻ căn cước thuộc về các cơ quan thi hành quyết định tạm giữ, tạm giam; thi hành án phạt tù; thi hành biện pháp tư pháp giáo dục tại các cơ sở giáo dưỡng; thi hành quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào các cơ sở giáo dưỡng, cơ sở cai nghiện bắt buộc.
Theo quy định mới, nếu Chứng minh nhân dân còn hiệu lực sử dụng đến sau ngày 31/12/2024 thì vẫn có giá trị sử dụng đến hết ngày 31/12/2024. Các tài liệu pháp lý sử dụng thông tin từ chứng minh nhân dân hoặc thẻ căn cước công dân đã phát hành sẽ vẫn được công nhận và có hiệu lực, và không có yêu cầu nào từ cơ quan chính phủ yêu cầu công dân phải cập nhật thông tin trên chứng minh nhân dân hoặc thẻ căn cước công dân trong tài liệu đã cấp.
Các thẻ căn cước công dân hoặc chứng minh nhân dân hết hạn từ ngày 15/1/2024 đến trước ngày 30/6/2024 sẽ tiếp tục có hiệu lực sử dụng đến hết ngày 30/6/2024. Đối với những trường hợp còn lại, thẻ căn cước công dân được cấp trước ngày 1/7/2024 sẽ có hiệu lực sử dụng theo thời hạn được in trên thẻ. Công dân có nhu cầu có thể yêu cầu cấp đổi sang thẻ căn cước mới khi cần thiết.