Câu hỏi về từ đồng nghĩa của cô giáo trở nên "viral" trên mạng xã hội khi không ai tìm ra được từ đồng nghĩa với từ "mới". Đáp án chỉ có 2 chữ duy nhất!
Một bài tập tiếng Việt dành cho học sinh tiểu học được chia sẻ trong một nhóm cha mẹ gần đây đã trở thành đề tài bàn luận sôi nổi. Bài tập yêu cầu học sinh "Tìm từ đồng nghĩa và từ trái nghĩa với mỗi từ đã cho sẵn". Nếu như các từ "nhỏ" và "nhiều", học sinh đều có thể tìm được từ đồng nghĩa thì có một từ gây nhiều tranh cãi, đó là từ "mới".
Phụ huynh của học sinh này không thể tìm ra đáp án và "tìm trên Google cũng không thấy", nên đã nhắn tin hỏi cô giáo. Cô giáo trả lời rằng "Từ đồng nghĩa với từ 'mới' là 'mới mẻ'". Câu trả lời này khiến phụ huynh cảm thấy băn khoăn.
Trên diễn đàn, nhiều phụ huynh cho rằng câu trả lời của cô giáo "có cũng như không" vì "mới" và "mới mẻ" không có sự khác biệt nào ngoài từ "mẻ". Nhiều người cũng chia sẻ rằng con của họ gặp phải bài tập này và họ cũng không thể giúp con tìm ra câu trả lời đúng.
Chia sẻ về câu hỏi gây xôn xao trên mạng, một giáo viên Tiểu học ở Hà Nội cho biết, kiến thức về từ đồng nghĩa và từ trái nghĩa nằm trong chương trình Tiếng Việt lớp 3. Trong đó, định nghĩa từ đồng nghĩa là những từ có nghĩa giống nhau hoặc gần giống nhau. Cụ thể hơn, trong tiếng Việt sẽ có từ đồng nghĩa hoàn toàn và đồng nghĩa không hoàn toàn.
Ví dụ như từ "tròn xoe", "tròn tròn", "tròn trịa" đều là từ đồng nghĩa của "tròn". Nhưng đây là từ đồng nghĩa không hoàn toàn nên mỗi từ sẽ diễn tả một sắc thái khác nhau về "tròn". Tương tự như vậy, đối với từ "mới", nếu ghép theo một từ khác vào sẽ tạo ra một nét nghĩa khác như "mới tinh", "mới mẻ", "mơi mới"... Ngoài ra, ta còn có từ "xinh" có từ đồng nghĩa không hoàn toàn như "xinh xắn", "xinh xẻo", "xinh xinh". Phần lớn những từ đồng nghĩa không hoàn toàn sẽ làm cụ thể hơn về nét nghĩa của từ gốc.
Như vậy, từ "mới mẻ" là từ đồng nghĩa không hoàn toàn của từ "mới", biểu thị sắc thái khác nhau. Tùy theo ngữ cảnh sử dụng mà từ "mới" và "mới mẻ" không có ý nghĩa giống nhau hoàn toàn.
Một số ví dụ của từ đồng nghĩa:
- Từ đồng nghĩa hoàn toàn (đồng nghĩa tuyệt đối): Là những từ có nghĩa hoàn toàn giống nhau và có thể thay thế cho nhau trong một ngữ cảnh. Ví dụ như từ "mạ", "má", "u"... đều là từ đồng nghĩa hoàn toàn của "mẹ".
- Từ đồng nghĩa không hoàn toàn (đồng nghĩa tương đối): Là những từ tuy có cùng nghĩa nhưng vẫn có sự khác nhau về sắc thái biểu cảm hoặc cách thức hành động. Ví dụ như từ "mất" là từ đồng nghĩa không hoàn toàn của từ "chết" (vì từ "mất" biểu thị sắc thái trang trọng, lịch sự hơn của từ "chết").
