Kỹ thuật robot được coi là ngành học tiên phong trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ trên toàn thế giới. Ngành học này hứa hẹn cơ hội việc làm rộng mở và mức thu nhập hấp dẫn trong những năm tới.
Việc ứng dụng và phát triển công nghệ robot kết hợp trí tuệ nhân tạo đang trở thành xu hướng để đáp ứng nhu cầu công nghiệp hóa và hiện đại hóa. Robot không chỉ được sử dụng trong các nhà máy sản xuất mà còn trong nhiều lĩnh vực khác như y tế, giáo dục, nông nghiệp và dịch vụ.
Điều này dẫn đến nhu cầu ngày càng cao về nguồn nhân lực chuyên nghiệp trong lĩnh vực công nghệ robot. Ngành kỹ thuật robot, mới xuất hiện trong vài năm gần đây, đã thu hút nhiều sinh viên nhờ sự hấp dẫn và cơ hội nghề nghiệp phong phú.
Ngành kỹ thuật robot học những gì và thi khối nào?
Ngành kỹ thuật robot là một lĩnh vực có tính liên ngành cao, nơi sinh viên được trang bị kiến thức đa dạng liên quan đến cơ khí, điều khiển tự động, điện tử, và khoa học máy tính. Ngành học này thuộc nhóm ngành khoa học máy tính, kết hợp giữa kỹ thuật robot và trí tuệ nhân tạo nhằm phát triển các loại robot, máy móc, và hệ thống tự động hoá thông minh.
Khoa Điện tử Viễn thông, Trường Đại học Công nghệ - Đại học Quốc gia Hà Nội là đơn vị đầu tiên tại Việt Nam triển khai và phát triển ngành kỹ thuật robot, bao gồm việc tuyển sinh và giảng dạy.
Ngành kỹ thuật robot dựa trên ba trụ cột chính: Cơ khí chế tạo, Điện tử - Điều khiển và Tự động, và Khoa học máy tính - Trí tuệ nhân tạo. Khung chương trình đào tạo của ngành học này được thiết kế hệ thống và liên kết chặt chẽ, tập trung vào người học.
Theo lộ trình tại Trường Đại học Công nghệ, trong năm đầu tiên, sinh viên ngành kỹ thuật robot sẽ được trải nghiệm và khám phá robot. Họ sẽ tiếp xúc với các hệ thống robot cơ bản, thiết kế và phát triển các ứng dụng robot đáp ứng nhu cầu khác nhau mà không yêu cầu chuyên môn quá sâu. Trong tất cả các môn học, sinh viên đều được thực tập và thực hiện các bài tập liên quan đến hệ thống robot.
Ngoài trường Đại học Công nghệ - Đại học Quốc gia Hà Nội, một số đơn vị giáo dục khác cũng đào tạo ngành kỹ thuật robot, bao gồm: trường Đại học Công nghệ TP.HCM, trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM, trường Đại học Bách khoa TP.HCM, và trường Đại học Công nghệ Giao thông vận tải.
Điểm chuẩn học bạ trúng tuyển vào ngành kỹ thuật robot năm 2024 dao động từ 18 - 50 điểm tùy theo phương thức xét học bạ THPT. Cụ thể, điểm chuẩn xét tuyển học bạ của một số trường đào tạo về kỹ thuật robot là: Ngành Robot và Trí tuệ nhân tạo (hệ kỹ sư) của trường Đại học Kinh tế TP.HCM - 50 điểm (thang điểm 100); Ngành Robot và Trí tuệ nhân tạo của trường Đại học Phenikaa - 23 điểm; Ngành Kỹ thuật Robot và Giao thông thông minh của trường Đại học Thủy Lợi - 27 điểm; Kỹ thuật Robot và Trí tuệ nhân tạo của trường Đại học Giao thông Vận tải - 24,34 điểm.
Đặc biệt, tại trường Đại học Bách khoa - Đại học Quốc gia TP.HCM, ngành kỹ thuật robot được đào tạo theo chương trình tiên tiến và chất lượng cao. Năm 2023, trường sử dụng điểm thi tốt nghiệp THPT quốc gia, kết hợp với điểm thi theo tổ hợp xét tuyển nhân hệ số 3, với điểm chuẩn dao động từ 62,28 - 71,21 điểm.
Để theo đuổi ngành kỹ thuật robot, học sinh có thể lựa chọn các khối thi như: A00 (Toán, Lý, Hóa), A01 (Toán, Lý, Anh), D01 (Toán, Văn, Anh), A19 (Toán, Lý, trắc nghiệm tư duy Đại học Bách khoa Hà Nội), và D90 (Toán, Anh, Khoa học).
Cơ hội nghề nghiệp và mức lương trong ngành kỹ thuật robot
Tại Việt Nam, nhiều chính sách hiện đang hỗ trợ và khuyến khích phát triển khoa học công nghệ, bao gồm lĩnh vực robot. Ngành kỹ thuật robot tại nước ta được dự đoán sẽ có những bước tiến vượt bậc trong những năm tới. Đầu tư vào nghiên cứu, phát triển và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao sẽ là yếu tố then chốt giúp Việt Nam bắt kịp và vươn lên trong lĩnh vực công nghệ cao.
Sinh viên theo học ngành kỹ thuật robot tại các trường đại học có thể đảm nhận các vị trí sau khi tốt nghiệp: Kỹ sư thiết kế, kỹ thuật, quản lý các dự án nghiên cứu tại các tổ chức, cơ sở nghiên cứu, khu công nghiệp trong lĩnh vực Điều khiển và Tự động hóa, Robot, Công nghệ thông tin; Chuyên viên tư vấn, phân tích, và kinh doanh tại các bộ, sở, ban, ngành liên quan; các tổ chức và công ty tư vấn; hoặc Nghiên cứu viên và giảng viên tại các cơ sở nghiên cứu và giáo dục đại học.
Các nhà máy, xí nghiệp tại Việt Nam và nhiều quốc gia trên thế giới đang tích cực đẩy mạnh tự động hóa và hệ thống thông minh. Do đó, nhu cầu về nguồn nhân lực chất lượng cao và kỹ năng tốt trong lĩnh vực robot ngày càng gia tăng.
Mức lương cho kỹ sư trong lĩnh vực robot có thể dao động từ 15 - 40 triệu đồng, tùy thuộc vào vị trí việc làm, địa điểm làm việc và kinh nghiệm. Thu nhập có thể cao hơn dựa vào thâm niên làm việc và kinh nghiệm cá nhân.
Theo thống kê năm 2024, 100% sinh viên tốt nghiệp chương trình đào tạo kỹ thuật robot tại trường Đại học Công nghệ Hà Nội đều tìm được việc làm tại các doanh nghiệp kỹ thuật hàng đầu ở Việt Nam và trên thế giới, chứng tỏ cơ hội nghề nghiệp của sinh viên rất rộng mở. Đánh giá hiện tại cho thấy Việt Nam đang cần nguồn lực và nhân lực trẻ chất lượng cao trong lĩnh vực robot.
Ngành kỹ thuật robot có tính thực tiễn cao, đòi hỏi sinh viên phải hiểu biết về phần cứng, nắm vững phần mềm, có tư duy hệ thống tốt, khả năng giải quyết vấn đề, kỹ năng làm việc nhóm, sự chăm chỉ, cần cù và khả năng tự học. Kỹ năng và kiến thức này sẽ được tích lũy thông qua những trải nghiệm thực tế, không chỉ trong giảng đường và phòng thí nghiệm.
