Việc hái lộc đầu năm là việc thu thập những cành cây, thường được gọi là cành lộc, để mang về nhà và mang lại may mắn trong những ngày đầu năm mới. Cành lộc thường là những cành nhỏ từ cây đa, cây đề hoặc cây si, những loại cây này thường có sức sống mạnh mẽ, luôn xanh tươi và đầy sức sống suốt cả năm. Tục hái lộc là một phần của văn hóa dân gian. Lộc thường được coi là biểu tượng của sự mới mẻ, của sự sống mới. Trong ngày Tết, chúng ta thường thấy mọi người hái lộc tại các đền, chùa, với hy vọng được nhận lấy một chút may mắn từ Thần linh hay Phật tử để bắt đầu năm mới một cách thuận lợi.
Theo quan niệm dân gian, nếu người ta thành tâm xin một cành lộc nhỏ tại đền chùa hoặc miếu thờ, Thần linh hay Phật tử sẽ phù hộ và ban cho họ tài lộc cùng may mắn suốt cả năm. Việc xin lộc từ cây như vậy được coi là biểu tượng cho việc mang về nhà sự sinh sôi, nảy nở của lộc chồi, tượng trưng cho sự phát triển và thịnh vượng.
Mọi người có thể đến các đền chùa hoặc những nơi có nhiều sinh khí như công viên, vườn hoa để hái những cành lá non mang về cắm trong nhà hoặc trên ban thờ. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất khi hái lộc là ý nghĩa của hành động, không nằm ở việc cành lộc to hay nhỏ. Việc hái lộc phải được thực hiện một cách tôn trọng, không làm hại đến cây cối hoặc phá hoại cảnh quan môi trường. Nếu phạmđiều kiêng kỵ trong việc hái lộc, người ta sẽ phải chịu trách nhiệm và gánh chịu hậu quả sau này. Dù cành lộc có lớn đến đâu, nếu đã phạm điều tối kỵ thì cũng không thể cứu vãn được, thậm chí còn có thể gây ra những rủi ro và xui xẻo cho gia chủ trong suốt năm tiếp theo.
Quan trọng hơn hết, khi hái lộc là tâm người hái. Người hái lộc cần phải có tâm hồn hướng thiện, lòng vui vẻ và lạc quan, tràn đầy hạnh phúc và lòng hiếu khách. Điều này đủ để cành lá bé nhỏ cũng có thể mang đến một mùa xuân tươi vui và phúc lộc cho nhà, không cần phải tham lam và lựa chọn những cành lộc lớn.
