Định nghĩa về việc điều khiển phương tiện giao thông là hành vi vận hành phương tiện giao thông trên đường đi trong phạm vi cho phép. Theo quy định của Luật Giao thông Việt Nam, người điều khiển phương tiện giao thông khi trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn sẽ bị phạt. Vậy nếu tài xế sau khi uống rượu bia, dừng xe trên đường để ngủ thì có vi phạm pháp luật? Việc ngủ trên xe có phải được coi là điều khiển phương tiện giao thông không, hay phải di chuyển xe từ nơi này đến nơi khác mới được xem là điều khiển?
Trong trường hợp điều khiển phương tiện tham gia giao thông, tùy vào mức nồng độ cồn vi phạm, tài xế xe máy, ô tô, xe đạp, máy kéo, xe máy chuyên dùng sẽ bị CSGT xử lý, lập biên bản với các mức phạt khác nhau.
Theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP của Chính phủ, về mức xử phạt nồng độ cồn đối với ô tô, tài xế ô tô vi phạm quy định về nồng độ cồn có thể bị phạt tiền cao nhất tới 40 triệu đồng và tước giấy phép lái xe 2 năm.
Mức vi phạm nồng độ cồn nặng nhất, thì bị phạt kịch khung từ 6 - 8 triệu đồng, tước giấy phép lái xe từ 22 - 24 tháng đối với người lái xe máy, máy kéo, xe máy chuyên dùng.
Đến đây, câu hỏi được nhiều người quan tâm là trường hợp trong máu, hơi thở có nồng độ cồn, nhưng tài xế không điều khiển xe lưu thông trên đường mà nằm ngủ, nghỉ trong xe thì liệu có vi phạm?
Có thể giải đáp thắc mắc này như sau: Nếu người có nồng độ cồn trong máu hoặc hơi thở, nhưng không điều khiển phương tiện hoặc phương tiện đang dừng sẽ không bị xử lý về lỗi đo nồng độ cồn. Tuy nhiên, nếu dừng đỗ xe trái quy định, gây cản trở giao thông thì vẫn bị xử phạt hành chính theo quy định của pháp luật. Bên cạnh đó, có thể sẽ được yêu cầu kiểm tra giấy tờ xem có đủ điều kiện tiếp tục sử dụng phương tiện hay không.
Riêng với hành vi không chấp hành, chống đối lại lực lượng chức năng khi bị kiểm tra hành chính sẽ bị xử lý hành chính hoặc khởi tố hình sự tùy vào hành vi, mức độ. Điều 330 Bộ luật Hình sự quy định như sau:
1. Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc dùng thủ đoạn khác cản trở người thi hành công vụ thực hiện công vụ của họ hoặc ép buộc họ thực hiện hành vi trái pháp luật, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
- Có tổ chức;
- Phạm tội 02 lần trở lên;
- Xúi giục, lôi kéo, kích động người khác phạm tội;
- Gây thiệt hại về tài sản 50.000.000 đồng trở lên;
- Tái phạm nguy hiểm.
