Thời gian gần đây, không ít người dân bày tỏ sự quan tâm về những thay đổi trong giấy tờ tùy thân, đặc biệt là căn cước khi chính quyền thực hiện việc sáp nhập các đơn vị hành chính cấp huyện.
Liên quan đến vấn đề này, theo các quy định hiện hành, cụ thể đối với thẻ căn cước khi có sự sáp nhập tỉnh, người dân không thuộc trường hợp bắt buộc phải đổi, cấp lại thẻ. Việc đổi thẻ căn cước mới do thay đổi địa giới hành chính cấp tỉnh sẽ được thực hiện theo nhu cầu của người dân.
Điều này có nghĩa là, công dân hoàn toàn có quyền chủ động thực hiện thủ tục đổi thẻ nếu cảm thấy cần thiết cho các giao dịch hoặc vì mong muốn cập nhật thông tin mới trên thẻ.
Để làm rõ hơn về các tình huống cần thực hiện việc cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước, Luật Căn cước 2023 tại Khoản 1 Điều 24 đã quy định cụ thể như sau:
1. Đổi CCCD theo độ tuổi
Đây là trường hợp phổ biến nhất, được quy định rõ trong Luật Căn cước công dân. Theo đó, công dân Việt Nam cần thực hiện thủ tục đổi CCCD khi đủ các độ tuổi sau:
- 14 tuổi: Đây là lần đầu tiên công dân được cấp CCCD. Trong năm 2025, những người sinh năm 2011 sẽ đến tuổi này.
- 25 tuổi: CCCD được cấp lần đầu có thời hạn sử dụng nhất định. Người sinh năm 2000 cần đổi CCCD trong năm 2025.
- 40 tuổi: Tương tự, người sinh năm 1985 cũng cần đổi CCCD để đảm bảo thông tin được cập nhật.
- 60 tuổi: Đây là lần đổi CCCD cuối cùng theo quy định về độ tuổi. Người sinh năm 1965 cần lưu ý.
2. Thay đổi thông tin cá nhân
Mọi sự điều chỉnh ở các dữ liệu cá nhân đều kéo theo yêu cầu cần thiết là làm mới căn cước công dân nhằm bảo đảm sự chuẩn xác và đồng bộ giữa CCCD với các loại giấy tờ tùy thân khác. Điều này bao gồm việc:
- Cập nhật họ, tên đệm, tên gọi khi có sự thay đổi.
- Điều chỉnh ngày, tháng, năm sinh nếu phát hiện sai sót hoặc có sự thay đổi theo quy định.
- Thực hiện đổi mới CCCD khi có sự khác biệt lớn về đặc điểm nhận dạng để ảnh trên thẻ luôn phản ánh đúng ngoại hình hiện tại.
- Bổ sung ảnh chân dung và vân tay theo yêu cầu từ phía cơ quan có thẩm quyền.
3. Sai sót thông tin trên CCCD
Nếu phát hiện bất kỳ sai sót nào về thông tin được in trên CCCD, bạn cần làm thủ tục đổi lại ngay để tránh những rắc rối phát sinh trong các giao dịch và thủ tục hành chính.
4. Yêu cầu từ người dân
Trong một số trường hợp, người dân có thể chủ động yêu cầu đổi CCCD, ví dụ:
- Khi thông tin trên CCCD thay đổi do sắp xếp đơn vị hành chính: Ví dụ, thay đổi địa giới hành chính cấp xã, huyện, tỉnh.
- Cấp lại số định danh cá nhân: Trong một số trường hợp đặc biệt.
- Khi người dân có nhu cầu: Để cập nhật thông tin mới hoặc vì lý do cá nhân khác.
5. CCCD bị mất hoặc hư hỏng
Nếu CCCD bị mất, bị hư hỏng không còn sử dụng được, bạn cần làm thủ tục cấp lại để có giấy tờ tùy thân hợp lệ.
6. Được trở lại quốc tịch Việt Nam
Người được trở lại quốc tịch Việt Nam theo quy định của pháp luật cũng cần làm thủ tục cấp CCCD.
Lưu Ý Quan Trọng:
-
Nên chủ động thực hiện thủ tục đổi CCCD trước khi đến thời hạn hoặc khi có sự thay đổi thông tin.
-
Thực hiện các yêu cầu liên quan đến CCCD tại cơ quan công an cấp huyện hoặc tỉnh nơi bạn đăng ký thường trú hoặc tạm trú.
-
Cần chuẩn bị những hồ sơ cần thiết như giấy khai sinh (bản sao hoặc bản chính), sổ hộ khẩu, CCCD cũ (nếu có), và các giấy tờ khác tùy theo từng trường hợp cụ thể.
Ngoài những tình huống bắt buộc phải thực hiện thủ tục cấp, đổi, hoặc cấp lại thẻ căn cước đã được đề cập, pháp luật hiện hành cũng quy định rõ về các chế tài đối với những trường hợp công dân không tuân thủ đúng các quy định này. Cụ thể, theo khoản 1 Điều 10 của Nghị định số 144/2021/NĐ-CP được ban hành ngày 31 tháng 12 năm 2021 bởi Chính phủ, hành vi vi phạm các quy định về cấp, đổi, cấp lại thẻ căn cước công dân có thể dẫn đến việc xử phạt vi phạm hành chính, với mức phạt cao nhất có thể lên đến 500.000 đồng.