Chúng ta vẫn thường nghe câu nói “Quy tắc 5 giây” về trường hợp thức ăn rơi xuống đất có thể ăn được khi nhặt lên trong vòng 5 giây. Vậy thực hư có đúng hay không?
Tốc độ nhặt thức ăn lên không quan trọng
Nhà vi trùng học Donald Schaffner của trường Đại học Rutgers ở Mỹ đã thực hiện một nghiên cứu trong suốt 2 năm về tình huống thức ăn rơi xuống đất. Ông sử dụng 128 hoán vị để mô phỏng tình huống thức ăn bị rơi xuống đất, mỗi tình huống thử nghiệm 20 lần, thực hiện tổng cộng 2560 đợt kiểm tra.
Kết luận chỉ ra rằng vi khuẩn có thể tấn công thức ăn chỉ trong vòng 1 giây. Do đó, ngay cả khi sở hữu tốc độ phản xạ tay cực nhanh cũng không thể tránh khỏi sự xâm nhập của vi khuẩn vào thức ăn vì gần như là lập tức.
Yếu tố quan trọng nhất của sự lây lan là độ ẩm
Hai yếu tố quan trọng góp phẩn ảnh hưởng đến tốc độ phát triển và sinh sôi của vi khuẩn là độ ẩm và bề mặt của mặt đất. Theo nghiên cứu của các nhà nghiên cứu Đại học Rutgers, yếu tố quan trọng nhất trong sự phát triển và lây lan của vi khuẩn chính là độ ẩm. Vi khuẩn chủ yếu di chuyển và xâm nhập theo độ ẩm hoặc không khí.
Khi thực hiện thí nghiệm đối với bánh mì, bánh mì bơ, kẹo dẻo và dưa hấu. Kết quả cho thấy dưa hấu là mẫu thí nghiệm bị vi khuẩn xâm nhập nhiều nhất vì có nhiều nước trên bề mặt. Bên cạnh đó, kẹo dẻo ít bị vi khuẩn xâm nhập nhất vì bên trong kẹo dẻo tương đối khô, rất ít độ ẩm để vi khuẩn phát triển.
Độ phẳng của mặt đất khác nhau cũng có sự khác biệt
Cũng theo các nhà nghiên cứu của trường Đại học Rutgers, thảm có tốc độ vi khuẩn phát triển thấp hơn so với thép không gỉ, gạch và gỗ. Lý do là vì bề mặt của các vật liệu khác gồ ghề hơn và không phẳng bằng thảm.
Tuy nhiên, theo một nghiên cứu khác của trường Đại học Clesom lại chứng minh điều ngược lại. Nghiên cứu này cho biết số lượng vi khuẩn sinh sôi phần lớn sẽ phụ thuộc vào độ sạch của sàn nhà. Thảm sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển hơn rất nhiều so với sàn nhà thông thường. Do đó, thực phẩm khi rơi xuống thảm sẽ chứa nhiều vi khuẩn hơn so với thực phẩm rơi xuống sàn nhà.
Không có bằng chứng “Quy tắc 5 giây” như mọi người vẫn nghĩ
Tiến sĩ bác sĩ nội khoa người Mỹ Mandal cho biết, không có bằng chứng nào chứng minh về “quy tắc 5 giây”. Ông chia sẻ thêm, khi thực phẩm đã tiếp xúc với bề mặt bị nhiễm khuẩn, vi khuẩn sẽ xâm nhập rất nhanh trong vận tốc chưa tới 1 giây. Bác sĩ Mandal khuyên rằng khi thức ăn rơi xuống đất nên được bỏ đi ngay lập tức để tránh các nguy cơ gây bệnh.
Không nên ăn thức ăn rơi xuống đất
Với tất cả những nghiên cứu trên, phát ngôn viên của Hiệp hội Dinh dưỡng Mỹ - ông Ruth Frechman nhấn mạnh rằng chúng ta không nên ăn thức ăn đã rơi dưới đất. Nếu muốn, hãy rửa chúng thật sạch trước khi cho vào miệng, bởi lẽ vi khuẩn hiện hữu ở khắp mọi nơi.
Chẳng hạn như Bacillus hay một số loại vi khuẩn khác có thể khiến bạn mắc các bệnh về tiêu hóa, biểu hiện qua tiêu chảy, sốt cao… Thông thường, thời gian để vi khuẩn sinh sôi và “lộng hành” là từ 24 tiếng đến 1 tuần.Thế nên, nếu bạn ăn phải thức ăn đã rơi xuống đất có chứa vi khuẩn vào đầu tuần, thì có thể vào cuối tuần, bạn sẽ gặp rắc rối.
Ngoài ra, những thực phẩm khô (không dính nước) thường sẽ có lượng vi khuẩn xâm nhập ít hơn. Dù vậy, lời khuyên tuyệt đối vẫn là không nên ăn thức ăn bị rơi, ngay cả trên những bề mặt sạch sẽ và được gắn mác “tiệt trùng”, vì rất có thể giày của người khác đã làm vi khuẩn bám vào mặt sàn từ trước đó.