Đây là một loại gia vị có mùi hăng và không phải ai cũng ăn được. Tuy nhiên ít ai biết rằng đây chính là "thần dược" của người nghèo vì công dụng đa năng.
Không cần phải tốn quá nhiều tiền để mua những món thực phẩm bổ dưỡng với giá hàng triệu, thậm chí hàng chục triệu để bảo vệ sức khỏe. Trong cuộc sống sinh hoạt hằng ngày, không ít món ăn, gia vị... có công dụng chữa bệnh thần kỳ nhưng lại bị mọi người bỏ qua.
Một gia vị có tác dụng đa năng luôn được sử dụng nhiều từ xưa đến nay chính là tỏi. Nhà khoa học, lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng (Viện hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Hội Đông y Hà Nội) chia sẻ, tỏi hay còn gọi là đại toán, hồ, tỏi trắng (tỏi cổ mềm) là món ăn quen thuộc với mọi nhà. Tên khoa học của tỏi là Allium Sativum Linn, cùng họ Hành - Alliaceae.
Tỏi có vẻ ngoài là củ bao gồm nhiều múi với lớp vỏ mỏng màu trắng đục, dễ bóc tách. Tỏi không chỉ là cây gia vị thông dụng dễ trồng, dễ nấu nướng, chế biến mà còn có giá trị sinh học rất cao. Người ta thường ăn tỏi để giữ ấm, tăng nhiệt độ cơ thể. Từ thời xa xưa, tỏi được biết đến với công dụng tăng cường sức khỏe dẻo dai, phòng ngừa tật bệnh. Những vị đấu sĩ, anh hùng thời thượng cổ được ghi chép là trước khi đánh trận sẽ ăn tỏi để tăng cường sức lực.
Không chỉ trong dân gian mà đối với nghề thầy thuốc, tỏi cũng được đề cao không kém. Claude Galien - một vị thầy thuốc vĩ đại trong lịch sử đã liệt kê tỏi là "thuốc trị bách bệnh" của người dân vùng nông thôn hoặc những gia đình tầm trung, không phải giới thượng lưu. Tỏi được dùng để làm thuốc bổ, giải độc, lợi tiểu, trị giun, chữa hen suyễn, vàng da...
Đặc biệt, người dân vùng Ai Cập cổ dùng tỏi để trị nhiều căn bệnh. Người dân Trung Hoa khi xưa cũng nghiền tỏi để trị bệnh xơ vữa động mạch, huyết áp cao, phòng ngừa ung thư, viêm ruột...
Nhiều nhà khoa học chứng minh, trong 100g tỏi có thể tìm thấy 67,7% nước, 6% đạm, 23,5% chất bột, 1,5% celulo , 181mg phosphor và các nhóm vitamin B1, B2, PP. Theo lương y Đắc Sáng nghiên cứu về khoa học cổ truyền, tỏi có vị cay, hôi, tính ôn , hơi có độc. Quy kinh: Can, Tỳ, Vị. Công dụng nhằm giải độc, sát trùng, tẩy uế, hạ khí, thông khiếu, tiêu nhọt, tiêu đờm tích, trừ giun. Chủ trị đầy trước, đại tiểu tiện khó khăn, tả, lỵ .
Một số bài thuốc sử dụng gia vị tỏi để trị bệnh như:
Phòng ngừa và điều trị cúm: Giã 3 tép tỏi, hãm trong 50g nước sôi trong nửa giờ, chắt lấy nước rồi nhỏ vào mũi mỗi bên 2-3 giọt, mỗi ngày lặp lại 2-3 lần.
Chữa mụn cóc, chai chân: Giã 2 tép tỏi, dán gọn vào chỗ bị chai và cố định qua đêm.
Trị đau răng: Giã 2 tép tỏi trộn với ít nước ấm. Sau 10 phút dùng một que tăm tẩm dịch tỏi thấm quanh vị trí đau .
Chữa ung nhọt: Dùng 1 củ tỏi, vôi trắng. Sau đó giã nhuyễn hòa chung và xoa lên vị trí mọc nhọt vài lần.
Chữa sốt truyền nhiễm, cảm cúm, nhức đầu: Giã tỏi, vắt lấy nước cốt uống 10ml.
Trị sốt rét do khí độc rừng núi: Dùng 6-7 củ tỏi, nướng nửa sống nửa chín sau đó ăn hết, khi thấy đại tiện thông là khỏi.
Trị đơn sưng, mụn lở: Giã tỏi trộn cùng dầu vừng bôi và đắp .
Trị hoắc loạn (thổ tả): 100g tỏi hòa cùng 300ml nước, sắt uống còn 1/3.
Lưu ý: Tỏi là gia vị tốt cho sức khỏe, tuy nhiên những người bị viêm dạ dày, hành tá tràng, viêm ruột, viêm thận, viêm gan phải cẩn thận khi sử dụng.
Ảnh: Tổng hợp