Tại kỳ họp thứ 6 của Quốc hội khóa XV, mọi người đã thông qua Luật Căn cước 2024 và bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/7/2024. Nội dung quan trọng của Luật Căn cước có nhắc đến việc đổi từ thẻ Căn cước công dân sang thẻ căn cước theo quy định của pháp luật. Thông tin trên nhận được sự quan tâm lớn từ người dân.
Nhìn chung, theo đề xuất của Bộ Công an, thẻ căn cước 2024 không có nhiều sự khác biệt so với thẻ căn cước công dân trước đó. Ngoại trừ việc đổi tên từ thẻ căn cước công dân sang thẻ căn cước thì còn một số thay đổi như mục "quê quán" chuyển thành "nơi đăng ký khai sinh"; "nơi thường trú" chuyển thành "nơi cư trú".
Ngoài ra, trên mặt thẻ căn cước sẽ không còn xuất hiện những thông tin liên quan đến đặc điểm, đặc trưng nhận dạng của người sở hữu thẻ hoặc vân tay ngón trỏ trái và ngón trỏ phải. Việc thay đổi này được khuyến khích nhằm đảm bảo tính bảo mật, riêng tư cho người sử dụng thẻ căn cước.
Những đối tượng nào phải đổi sang thẻ căn cước?
Một điều khiến người dân quan tâm nhất lúc này, ai sẽ là người phải đổi sang thẻ căn cước mới. Được biết, kể từ sau khi khuyến khích người dân đổi từ chứng minh nhân dân sang thẻ căn cước công nhân có gắn chip, đến năm 2023, Bộ Công an đã hoàn thành việc cấp hơn 83 triệu thẻ căn cước công dân gắn chip cho người dân Việt Nam.
Như vậy, nếu sau khi Luật căn cước có hiệu lực từ ngày 1/7/2024, 83 triệu thẻ căn cước công dân gắn chip này có cần phải đổi sang thẻ căn cước toàn bộ?
Trong điều khoản chuyển tiếp của Luật Căn cước quy định, những thẻ căn cước công dân gắn chip được cấp trước ngày 1/7/2024 sẽ có giá trị sử dụng đến hết thời hạn được in trên thẻ. Điều đồng đồng nghĩa với việc người dân được cấp thẻ căn cước công dân gắn chip trước đó, nếu chưa đến thời hạn đổi thẻ thì vẫn có thể sử dụng bình thường.
3 trường hợp bắt buộc đổi sang thẻ căn cước từ ngày 1/7/2024
Theo quy định của Luật Căn cước, từ ngày 1/7/2024, cơ quan chức năng sẽ tiến hành cấp thẻ căn cước thay cho thẻ căn cước công dân gắn chip trước đó. Như vậy, thẻ căn cước công dân gắn chip trước đó sẽ được ngừng sản xuất. Những đối tượng cần phải đổi thẻ căn cước bao gồm:
Trường hợp 1: Công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên phải thực hiện thủ tục cấp thẻ căn cước theo quy định của pháp luật.
Trường hợp 2: Những thẻ căn cước công dân gắn chip hết hạn sau ngày 1/7/2024 thì bắt buộc phải đổi sang thẻ căn cước (thời hạn sử dụng thẻ được in trên mặt trước, phía góc dưới cùng bên trái).
Trường hợp 3: Những loại chứng minh nhân dân có giá trị hết ngày 31/12/2024. Sau thời điểm này, người dân bắt buộc phải đổi sang thẻ căn cước.
Ngoài ra, người dân có thể đến làm thủ tục yêu cầu cấp thẻ căn cước trong trường hợp:
- Công dân Việt Nam dưới 14 tuổi thực hiện thủ tục cấp thẻ căn cước lần đầu thông qua người đại diện (quy định mới của Luật căn cước nhằm mở rộng đối tượng được cấp thẻ căn cước).
- Công dân đã có thẻ căn cước công dân gắn chip nhưng có nhu cầu muốn đổi sang thẻ căn cước
- Công dân thay đổi thông tin nhân thân, những thông tin trên thẻ căn cước thay đổi do sắp xếp của đơn vị hành chính
Bên cạnh những thắc mắc về đối tượng đổi thẻ căn cước, người dân còn lo ngại tình trạng xếp hàng ùn ứ khi đến làm thẻ. Liên quan đến vấn đề này, các cơ quan chức năng cho rằng nhu cầu cấp thẻ căn cước hiện tại ít hơn so với thời điểm khuyến khích cấp thẻ căn cước công dân gắn chip nên tình trạng xếp hàng đi làm căn cước sẽ hiếm có khả năng xảy ra.
Bản chất của thẻ căn cước chỉ thay đổi tên gọi và một số thông tin in trên mặt thẻ. Công nghệ sản xuất thẻ căn cước vẫn giữ nguyên giống với thẻ căn cước công dân gắn chip và có chip điện tử. Chính vì vậy ngoại trừ những trường hợp bắt buộc đổi sang thẻ căn cước như quy định trên thì số lượng người dân thuộc diện đổi thẻ ít hơn nhiều so với năm 2021.
