Trong phần thi Về đích của chung kết Đường lên đỉnh Olympia năm 2023, có 2 câu trả lời cho 2 câu hỏi của thí sinh gây tranh luận, cố vấn chương trình sau đó giải thích nhưng vẫn khiến khán giả thắc mắc.
Đường lên đỉnh Olympia năm thứ 23 chính thức khép lại với chức vô địch thuộc về học sinh Lê Xuân Mạnh, đến từ trường THPT Hàm Rồng (tỉnh Thanh Hóa). Nam sinh này xuất sắc giành được tổng cộng 220 điểm.
Sau khi cuộc thi kết thúc, bên cạnh những chú ý dành cho tân quán quân, nhiều người cũng tranh luận về 2 câu hỏi trong phần thi Về đích.
Lê Xuân Mạnh - nhà vô địch Đường lên đỉnh Olympia năm 2023
Đầu tiên là câu hỏi 20 điểm có ngôi sao hy vọng của thí sinh Nguyễn Trọng Thành (trường THPT chuyên Trần Phú, TP. Hải Phòng): "Thuỷ tinh lỏng được dùng để chế tạo keo dán thuỷ tinh, sứ và nhiều ứng dụng khác. Bạn hãy cho biết thuỷ tinh lỏng là dung dịch đậm đặc của hai hợp chất nào (nêu công thức phân tử)?".
Trọng Thành đưa ra câu trả lời là Na2SiO3 và K2SiO3, sau đó sửa lại thành Natri Silicat và Kali Silicat. Theo luật, chương trình chỉ chấp nhận câu trả lời cuối cùng trong khoảng thời gian được phép đưa ra câu trả lời của thí sinh. Chính vì vậy câu trả lời Natri Silicat và Kali Silicat của Trọng Thành chưa chính xác.
Sau đó thí sinh Nguyễn Việt Thành (trường THPT Sóc Sơn, TP. Hà Nội) giành quyền và đưa ra câu trả lời là Na2SiO3 và K2SiO3. Theo MC Ngọc Huy, câu hỏi yêu cầu nêu công thức phân tử, nên chỉ chấp nhận câu trả lời là công thức phân tử.
Câu hỏi về chủ đề Hoá học gây tranh luận tại chung kết Đường lên đỉnh Olympia năm 2023
Tuy nhiên Trọng Thành đã phản biện lại là yêu cầu nêu công thức phân tử đặt trong dấu ngoặc đơn, nên khi trả lời có thể nêu công thức phân tử hoặc không. Chính vì vậy việc đọc tên 2 hợp chất cũng nên được công nhận là câu trả lời đúng.
Lúc này ban cố vấn bộ môn Hoá học là PGS.TS Trần Trung Ninh (Tổ trưởng bộ môn phương pháp giảng dạy khoa Hoá học, trường Đại học Sư phạm Hà Nội) cho rằng câu trả lời của Trọng Thành chính xác và được chấp nhận.
Thí sinh Việt Thành cũng lên tiếng cho rằng nếu nêu cả tên hợp chất và công thức phân tử thì không cần chú thích trong ngoặc đơn làm gì, nếu đã có chú thích thì cần nêu đúng công thức phân tử theo yêu cầu trong ngoặc.
Thí sinh Nguyễn Trọng Thành có 2 lần phản biện lại kết quả của phần thi Về đích
Cố vấn Trần Trung Ninh giải thích về ý nghĩa các chất có thể đọc tên hoặc công thức phân tử. Khi nói về một chất thì thường dùng tên chất, mở ngoặc đơn là chú thích chi tiết thêm, việc đọc tên đã là đầy đủ. Điểm số cuối cùng thuộc về Trọng Thành, giúp thí sinh tăng số điểm lên 165 điểm. Nếu trong trường hợp ngược lại, Trọng Thành không được công nhận đáp án như ban đầu, thí sinh sẽ còn 105 điểm và Việt Thành tăng lên 160 điểm.
Thứ hai là câu trả lời thuộc lĩnh vực Ngữ Văn trong phần thi về đích của thí sinh Nguyễn Minh Triết (trường THPT chuyên Quốc học Huế).
Cụ thể câu hỏi trị giá 30 điểm trong phần thi Về đích của thí sinh Minh Triết là: "Trong bài thơ 'Kính gửi cụ Nguyễn Du', nhà thơ Tố Hữu viết: Biết ai hậu thế, khóc cùng Tố Như? Mai sau dù có bao giờ...Câu thơ thuở trước, đâu ngờ hôm nay. 'Câu thơ thuở trước' mà tác giả nói đến là hai câu thơ nào và trong bài thơ nào của Nguyễn Du?".
Câu hỏi về Văn học cũng gây những tranh luận trên sóng trực tiếp
Minh Triết không trả lời được câu hỏi này và Xuân Mạnh giành được quyền trả lời rằng: "Chẳng biết ba trăm năm lẻ nữa. Người đời ai khóc Tố Như chăng ?", trong tác phẩm Đọc tiểu Thanh Kí của Đại thi hào Nguyễn Du. Đây là câu trả lời đúng và giúp Xuân Mạnh giành thêm được 30 điểm, vượt qua thí sinh Nguyễn Trọng Thành.
Tuy nhiên thí sinh Trọng Thành đã lên tiếng phản đối và cho rằng việc Xuân Mạnh trả lời bằng câu thơ dịch là không đúng mà chỉ nên chấp nhận bản phiên âm gốc, vì bài thơ có nhiều dị bản dịch khác nhau.
Chương trình sau đó nhờ ban cố vấn bộ môn Ngữ Văn là PGS.TS Hà Văn Minh (trường khoa Ngữ văn, trường Đại học Sư phạm Hà Nội) giải thích rằng Đọc tiểu Thanh Kí là bài thơ rất nổi tiếng, có trong chương trình phổ thông. Đáp án mà ban cố vấn đưa ra và được duyệt có thể trả lời một trong hai cách là đọc nguyên văn phiên bản tiếng Hán hoặc bản dịch nghĩa. Chính vì vậy câu trả lời của Xuân Mạnh được chấp nhận.
Nam sinh đến từ Thanh Hóa còn khẳng định trên sóng truyền hình rằng: "Vì tác phẩm trong chương trình học, nên sách giáo khoa ghi thế nào mình đọc như thế".
Chiến thắng chung cuộc thuộc về thí sinh Lê Xuân Mạnh
Sau khi trả lời đúng câu hỏi này, Xuân Mạnh giành được 30 điểm để tăng điểm số lên 220, vượt qua Trọng Thành để sau đó giành chức vô địch chung cuộc.
Quán quân Đường lên đỉnh Olympia năm 2023 giành được giải thưởng 50.000 USD (khoảng 1,2 tỷ đồng), vòng nguyệt quế mạ vàng 24K. Thí sinh đạt giải nhì nhận 200 triệu đồng và giải ba có phần thưởng là 100 triệu đồng.