Biển số định danh chính thức có hiệu lực từ 15/8, người mua - bán xe cần lưu ý 8 điều sau

Biển số định danh là gì?

Từ ngày hôm nay (15/8), Thông tư 24/2023 của Bộ Công an về quy trình cấp, thu hồi giấy đăng ký, biển số phương tiện giao thông cơ giới đường bộ chính thức có hiệu lực. Cụ thể, Cơ quan đăng ký xe sẽ cấp và quản lý biển số ô tô, xe máy theo mã định danh của chủ xe, còn gọi là biển số định danh.

Biển số định danh là biển số có ký hiệu, seri biển số, kích thước của chữ và số, màu biển số theo quy định tại Thông tư này.

Đối với chủ xe là công dân Việt Nam thì biển số xe được quản lý theo số định danh cá nhân.

Chủ xe là người nước ngoài thì biển số xe được quản lý theo số định danh của người nước ngoài do hệ thống định danh và xác thực điện tử xác lập hoặc số thẻ thường trú, số thẻ tạm trú hoặc số chứng minh thư khác do cơ quan có thẩm quyền cấp.

Theo Thông tư 24/2023, việc thực hiện quản lý biển số theo định danh chỉ thực hiện đối với biển 5 số, bao gồm cả ô tô và xe máy. Biển số vẫn được cấp cho người dân theo quy trình như hiện nay, chỉ khác về cách quản lý, không làm phát sinh thêm bất kỳ thủ tục nào.

Ví dụ, khi cấp và quản lý biển số xe theo mã số định danh cá nhân cho người A., thì khi bán xe, người này phải giữ lại biển số và đăng ký xe rồi nộp cho cơ quan công an.

Khi A mua xe mới, công an sẽ cấp lại biển số cũ mà trước đây người này đã nộp lại. Cơ quan công an chỉ làm giấy tờ đăng ký xe mới với số khung, số máy của chiếc xe này. Chủ phương tiện có thể đổi phương tiện nhưng biển số xe sẽ giữ nguyên.

Hơn 5 năm sau khi bán xe, nếu người A. không mua xe mới để gắn biển số đã đăng ký theo mã định danh cá nhân thì cơ quan chức năng sẽ thu hồi biển số định danh này.

Điều này có thể hiểu rằng, trước đây, chủ phương tiện bán ô tô, xe máy sẽ bán xe cùng biển số. Tuy nhiên, theo Thông tư mới, từ ngày 15/8, chủ phương tiện phải giữ lại biển số và đăng ký để nộp cho cơ quan công an.

Biển số định danh chính thức có hiệu lực từ 15/8, người mua - bán xe cần lưu ý những điều gì?

- Trước đây, chủ phương tiện bán ô tô, xe máy sẽ bán xe cùng biển số. Tuy nhiên, từ ngày 15/8, khi Thông tư có hiệu lực, chủ phương tiện phải giữ lại biển số và đăng ký để nộp cho cơ quan công an. Nếu chủ phương tiện mua xe mới sẽ đề nghị công an cấp lại số biển số cũ và làm đăng ký xe mới. 

- Trong trường hợp xe hết niên hạn sử dụng, hư hỏng hoặc chuyển quyền sở hữu xe thì biển số định danh của chủ xe được cơ quan đăng ký xe thu hồi và cấp lại khi chủ xe đăng ký cho xe khác thuộc quyền sở hữu của mình. 

Số biển số định danh được giữ lại cho chủ xe trong thời hạn 05 năm, kể từ ngày thu hồi; quá thời hạn nêu trên, nếu chủ xe chưa đăng ký thì số biển số định danh đó được chuyển vào kho biển số để thực hiện đăng ký, cấp cho tổ chức, cá nhân khác theo quy định.

- Mỗi biển số được gắn với một xe, nên cá nhân có nhiều xe thì sẽ được cấp nhiều biển số khác nhau. Tất cả biển đều được gắn với định danh của chủ xe đó.   

- Khi biển số đã được định danh, trường hợp chủ xe chuyển trụ sở, nơi cư trú từ tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương này sang tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khác thì được giữ lại biển số định danh đó (không phải đổi biển số xe).

- Cá nhân từ đủ 15 tuổi trở lên thì được đăng ký xe. Trường hợp cá nhân từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi đăng ký xe thì phải được cha hoặc mẹ hoặc người giám hộ đồng ý và ghi nội dung "đồng ý", ký, ghi rõ họ tên, mối quan hệ với người được giám hộ trong giấy khai đăng ký xe.

- Theo Thông tư 24/2023, xe đã đăng ký biển 5 số trước ngày Thông tư này có hiệu lực thi hành mà chưa làm thủ tục thu hồi thì số biển số đó được xác định là biển số định danh của chủ xe; đối với xe đã đăng ký biển 5 số, nếu chủ xe đã làm thủ tục thu hồi trước ngày Thông tư này có hiệu lực thi hành thì số biển số đó được chuyển vào kho biển số để cấp biển số theo quy định.

- Với xe đã đăng ký biển 3 hoặc 4 số thì tiếp tục được phép tham gia giao thông bình thường. Tuy nhiên, khi mua bán, sang nhượng hay thừa kế, biển số đó được chuyển thành biển định danh.

- Nếu người mua bán xe không nộp lại biển số và đăng ký xe có thể bị phạt đến 8 triệu đồng. Cụ thể, Nghị định 100/2019 của Chính Phủ đã quy định về mức phạt nếu chủ phương tiện không nộp lại biển số và đăng ký xe. Tại điểm e Khoản 5 và điểm c Khoản 7, Điều 30 của Nghị định 100 quy định, phạt tiền từ 400 - 600 nghìn đồng đối với cá nhân; từ 800 nghìn đồng đến 1,2 triệu đồng đối với tổ chức là chủ xe mô tô, xe gắn máy và các loại xe tương tự xe mô tô không chấp hành việc thu hồi giấy đăng ký xe, biển số xe.

Phạt tiền từ 2 - 4 triệu đồng đối với cá nhân; từ 4 - 8 triệu đồng đối với tổ chức là chủ xe ô tô, máy kéo, xe máy chuyên dùng và các loại xe tương tự xe ô tô không chấp hành việc thu hồi giấy đăng ký xe, biển số xe.Khi chủ xe không làm thủ tục thu hồi sau khi chuyển quyền sở hữu xe thì phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về các hành vi vi phạm liên quan đến phương tiện đó .

Trước đó, Bộ Công an đã ban hành Thông tư 24/2023 thay thế Thông tư 58/2020 quy định quy trình cấp, thu hồi đăng ký, biển số phương tiện giao thông cơ giới đường bộ. Thông tư mới quy định biển số xe được cấp và quản lý theo mã định danh của chủ xe. 

Thông tư 24/2023 quy định về cấp, thu hồi đăng ký, biển số xe cơ giới gồm 4 Chương, 40 Điều. Trong đó, có nhiều điểm mới đáng chú ý như: Biển số định danh; đăng ký, cấp biển số xe trúng đấu giá...

Thông tư này quy định về hồ sơ, thủ tục cấp, thu hồi đăng ký, biển số xe cơ giới được quy định trong Luật Giao thông đường bộ, bao gồm: Đăng ký xe lần đầu; đăng ký sang tên, di chuyển xe; cấp đổi chứng nhận đăng ký xe, biển số xe; cấp lại chứng nhận đăng ký xe, biển số xe; đăng ký xe tạm thời; thu hồi chứng nhận đăng ký xe, biển số xe; đăng ký, cấp biển số xe trúng đấu giá (sau đây gọi chung là đăng ký xe); hướng dẫn giải quyết một số trường hợp cụ thể; biểu mẫu, thời hạn sử dụng chứng nhận đăng ký xe, xác định năm sản xuất của xe và biển số xe.