Bánh mì chắc hẳn không còn là món ăn xa lạ gì nữa đối với mỗi người Việt. Dù không phải là món cao lương mỹ vị nhưng món ăn này lại được mọi người vô cùng yêu thích, xuất hiện ở mọi nơi. Những chiếc bánh mì có vỏ ngoài giòn rụm, ruột bên trong mềm, nhân bánh được biến tấu theo nhiều cách khác nhau và giá thành cũng khá rẻ.
Được biết, bánh mì Việt Nam có nguồn gốc từ bánh baguette của Pháp. Nó bắt đầu xuất hiện từ khoảng đầu thế kỷ 19. Theo nhiều tài liệu ghi lại rằng, khi thực dân Pháp đến xâm lược, chúng xây dựng những lò bánh mì gạch đầu tiên. Những người làm bánh là người Việt hoặc người gốc Hoa do thực dân Pháp thuê làm.
Khi mới xuất hiện, bánh mì có tên là bánh mì Sài Gòn bởi thành phố này là nơi bánh mì được mang đến lần đầu tiên. Sau này, bánh mì dần xuất hiện ở khắp mọi miền của đất nước. Người miền Trung gọi bánh mì là bánh mì trong khi đó ở miền Bắc thì nó được gọi là bánh Tây.
Lúc đầu, bánh mì được làm hoàn toàn từ lúa mì nhập khẩu. Thời điểm đó, dù không phải là món chính nhưng bánh mì được xem là món ăn vô cùng xa xỉ. Đến khi Chiến tranh Thế giới thứ 1 bắt đầu bùng nổ, việc nhập khẩu lúa mì trở nên khó khăn hơn thì các lò bánh mì đã sử dụng bột gạo rẻ tiền hơn để làm. Kể từ đó, những người dân thường có có hội được ăn bánh mì. Dần dần món ăn này cũng trở nên phổ biến rộng rãi.
Đến năm 1958, cửa hàng bánh mì thịt nguội đầu tiên ra đời có tên là bánh mì Hoà Mã. Đây cũng chính là sự kiện đánh dấu việc bánh mì baguette của Pháp thành bánh mì Việt Nam. Chủ cửa hàng là ông Hòa và bà Tịnh . Cửa hàng nằm ở địa chỉ số 511 Phan Đình Phùng (nay là Nguyễn Đình Chiểu, quận 3). Sau đó 2 năm, cửa hàng chuyển về địa chỉ số 53 Cao Thắng.
Trước đây, bà Tịnh từng làm việc cho một hàng thịt nguội chuyên cung cấp sản phẩm cho các nhà hàng Pháp ở Hà Nội. Sau này, khi chuyển vào Sài Gòn, bà đã mở cửa hàng bánh mì thịt nguội kèm đồ chua. Về sau, vợ chồng bà Tinh đã nghĩ ra nhiều loại nhân khác nhau cho bánh mì như pate, chả nguội, thịt…
Thời gian đầu, bánh mì Hoà Mã mở bán bánh riêng và thịt nguội riêng. Khách đến ăn tại chỗ hoặc có thể mang về nhà theo ý muốn. Tuy nhiên, sau này người mua không có nhiều thời gian vào buổi sáng nên họ đã kẹp luôn nhân vào bánh để khách tiện mang theo hơn.
Ngày nay, cửa hàng bánh mì Hoà Mã vẫn còn hoạt động và mở thêm nhiều chi nhánh trên khắp cả nước.
Hiện nay, bánh mì đã vươn tầm ra thế giới. Nhiều khách du lịch đến với Việt Nam đều mê mẩn món bánh mì Việt Nam. Các trang tin nổi tiếng thế giới cũng dành nhiều lời khen có cánh cho “món ăn đường phố quốc dân” này của Việt Nam.
