Những xe không chính chủ, xe mua, tặng mà chưa được sang tên chính chủ nếu tham gia giao thông thì chủ xe có bị vi phạm hay không và kiểm tra giấy tờ gì?
Trên thực tế, lỗi xe không chính chủ vẫn được được quy định cụ thể. Khái niệm "không chính chủ" chỉ được nhắc đến ở điểm a khoản 4 điểm I khoản 7 của Điều 30 Nghị định 100/2019/NĐ-CP. Chính phủ quy định lỗi không chính chủ được hiểu nôm na là chủ xe không làm thủ tục đăng ký sang tên tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền khi được mua hoặc tặng phương tiện.
Như vậy, người dân có thể hiểu là hành vi di chuyển phương tiện, trong trường hợp nếu mua - bán, tặng - cho, thừa kế xe... mà chưa được chuyển tên chính chủ trong giấy đăng ký xe thì được cho là một hành vi vi phạm.
Căn cứ theo Nghị định số 100, không có lỗi nào gọi là lỗi đi xe không chính chủ mà chỉ có quy định xử phạt đối với hành vi không làm thủ tục đăng ký sang tên trong trường hợp chuyển tên chủ xe trong giấy đăng ký phương tiện.
Các cá nhân, tổ chức sẽ bị xử phạt nếu vi phạm hành vi chủ thể không làm thủ tục đăng ký sang tên xe trong vòng 30 ngày kể từ khi chủ thể đó được chuyển giao phương tiện (mua, cho, tặng, thừa kế...). Dựa trên quy định này, những trường hợp mua, được cho, được tặng... mà không làm thủ tục sang tên theo quy định tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì mới bị xử phạt.
Trường hợp người dân di chuyển bằng phương tiện mượn từ bạn bè, người thân hoặc chủ thể khác thì sẽ không bị phạt về lỗi không sang tên xe.
Trường hợp chủ thể mượn xe người khác lưu thông trên đường mà có hành vi vi phạm quy định về an toàn giao thông đơn thuần thì các chủ thể không bị xử phạt bởi lỗi không chính chủ. Tuy nhiên, đối với trường hợp mượn xe của người khác để di chuyển và gây tai nạn giao thông thì chủ xe có thể bị liên đới.
Nếu người dân đang điều khiển phương tiện lưu thông trên đường mà bị kiểm tra thì chủ thể điều khiển xe cần xuất trình đầy đủ các giấy tờ để không bị xử phạt về lỗi không sang tên xe dù tên chủ thể trên cà vẹt xe khác với tên của chủ phương tiện:
- Chứng minh nhân dân hay căn cước công dân của người điều khiển phương tiện
- Bằng lái xe của người điều khiển phương tiện
- Giấy đăng ký xe
- Bảo hiểm bắt buộc với xe máy hoặc xe ô tô
- Giấy đăng kiểm xe
Kể từ ngày 15/8/2023, Thông tư số 24 quy định người dân phải làm thủ tuc sang tên, thu hồi biển số khi có hành vi dịch chuyển phương tiện như mua, bán, tặng, cho, thừa kế... Nếu chủ xe không làm thủ tục sang tên thì nếu có xe gây tai nạn giao thông thì chủ xe vẫn bị liên đới. Trường hợp này, chủ xe có thể bị cơ quan có thẩm quyền mời đến làm việc, xác minh, làm rõ, giải quyết vụ án... Do vậy, Cục Cảnh sát giao thông khuyến cáo, khi thực hiện chuyển nhượng, mua bán xe, người bán và người mua cần thực hiện sang tên đổi chủ ngay theo quy định của nhà nước.
