Theo quy định trong Điều 21 của Luật Căn cước công dân, việc đổi thẻ CCCD được thực hiện khi công dân đạt đủ 25 tuổi, đủ 40 tuổi và đủ 60 tuổi. Trường hợp thẻ CCCD được cấp hoặc đổi trong khoảng thời gian 2 năm trước khi đến tuổi quy định tại khoản 1 của Điều này, thẻ mới sẽ có hiệu lực sử dụng đến khi đến tuổi để đổi thẻ tiếp theo.
Tuy nhiên, theo quy định của Luật Căn cước công dân, thẻ Căn cước công dân được cấp có thời hạn 2 năm trước khi đến độ tuổi quy định vẫn có hiệu lực sử dụng cho đến khi cần phải đổi sang thẻ mới. Chính vì vậy, những người sinh vào các năm 1999, 1984 và 1964 sẽ phải chuyển đổi sang thẻ Căn cước công dân mới có chip khi đến độ tuổi quy định.
Bên cạnh đó, gần đây, Quốc Hội đã thông qua Luật Căn Cước mới sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2024. Do đó, việc thay đổi thẻ căn cước sẽ tuân theo quy định mới được áp dụng từ ngày 1/7/2024.
Ngoài trường hợp này, những người đang sử dụng Chứng Minh Nhân Dân cấp từ năm 2008 trở về trước cũng cần chú ý làm Căn Cước Công Dân ngay. Bởi vì, Chứng Minh Nhân Dân chỉ có hiệu lực trong vòng 15 năm tính từ ngày cấp, theo quy định tại Điều 2 của Nghị Định 05/1999/NĐ-CP.
Dựa trên Điều 21 và 23 của Luật Căn Cước Công Dân cùng với Điều 5 của Nghị Định 05/1999/NĐ-CP, có một số trường hợp buộc phải làm Căn Cước Công Dân có chip bao gồm:
- Thẻ Căn Cước Công Dân/giấy Chứng Minh Nhân Dân sử dụng bị hỏng không còn sử dụng được;
- Thay đổi thông tin về họ tên, ngày tháng năm sinh, đặc điểm nhận dạng;
- Xác định lại quê quán, giới tính;
- Có thông tin không chính xác trên thẻ Căn Cước Công Dân;
- Người sử dụng Chứng Minh Nhân Dân thay đổi nơi đăng ký hộ khẩu thường trú ngoài khu vực của tỉnh, thành phố thuộc trực thuộc Trung Ương;
- Bị mất thẻ Căn Cước Công Dân, mất giấy Chứng Minh Nhân Dân;
- Được trở lại quốc tịch Việt Nam theo quy định của Luật Quốc Tịch Việt Nam.
Nếu không đổi CCCD có gắn chip thì có bị phạt không?
Công dân phải tuân thủ quy định của pháp luật về việc cấp lại và sử dụng thẻ Căn cước công dân. Trường hợp vi phạm có thể bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300.000 đến 500.000 đồng theo quy định tại Điều 10 Nghị định 144/2021. Các vi phạm bao gồm:
- Không xuất trình CMND, CCCD hoặc Giấy xác nhận số CMND khi được yêu cầu kiểm tra;
- Không thực hiện cấp lại thẻ CCCD khi hết hạn, hỏng, bị thay đổi thông tin như họ tên, giới tính, đặc điểm nhận dạng...
- Không nộp CMND, CCCD cho cơ quan có thẩm quyền trong các trường hợp như bị tước quốc tịch, bị hủy bỏ quyết định nhập quốc tịch Việt Nam, khi thi hành lệnh tạm giữ, tạm giam, thi hành án phạt tù hoặc đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc.
Do đó, trong năm 2023, việc làm CCCD công dân là điều cần quan tâm để tránh bị phạt. Cấp lại CCCD gắn chip không chỉ là nghĩa vụ mà còn là quyền lợi, vì CCCD sẽ thay thế Sổ hộ khẩu trong nhiều thủ tục hành chính trong tương lai. Hơn nữa, việc sử dụng CCCD có chip còn cho phép đăng ký tài khoản điện tử với nhiều tiện ích như thay thế giấy phép lái xe, thẻ bảo hiểm y tế, và tố giác tội phạm trực tuyến...