Theo quy định, người dân sử dụng đất có thể hưởng quyền và thực hiện các nghĩa vụ cần thiết theo quy định của pháp luật. Tiền sử dụng đất là số tiền mà người dân phải trả cho cơ quan chính quyền của nhà nước khi họ sử dụng đất, thay đổi mục đích sử dụng đất hoặc khi họ được công nhận quyền sử dụng đất, tức là khi họ nhận được sổ đỏ.
Do đó, nếu người dân không tuân thủ đầy đủ các nghĩa vụ này, họ sẽ không được công nhận quyền sử dụng đất và có thể đối mặt với nguy cơ bị thu hồi đất.
Theo Luật Đất đai 2013, Khoản 3 của Điều 170 rõ ràng nêu ra việc thực hiện nghĩa vụ tài chính (bao gồm việc nộp tiền sử dụng đất và các loại thuế khác) là một trong những nghĩa vụ chung của người sử dụng đất.
Ngoài ra, Điều 64 của cùng Luật quy định về việc thu hồi đất khi có vi phạm pháp luật về đất đai như sau:
Điều 64. Thu hồi đất trong trường hợp vi phạm pháp luật về đất đai.
Các trường hợp thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai bao gồm:
1. Đất mà Nhà nước đã giao để quản lý, nhưng bị xâm phạm hoặc lấn, chiếm;
2. Đất không được chuyển quyền sử dụng theo quy định của Luật này, và người sử dụng đất không tuân thủ quy định, dẫn đến việc bị xâm phạm hoặc để bị lấn, chiếm;
3. Người sử dụng đất không thực hiện nghĩa vụ đối với Nhà nước và đã bị xử phạt vi phạm hành chính mà không tuân thủ;
Việc thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai phải dựa vào văn bản và quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác định vi phạm pháp luật về đất đai.
Đặc biệt, đối với trường hợp người sử dụng đất không thực hiện nghĩa vụ đối với Nhà nước, Điều 15a của Nghị định 43/2014/NĐ-CP được bổ sung bởi khoản 13 và khoản 14 của Điều 2 của Nghị định 01/2017/NĐ-CP có quy định cụ thể như sau:
Thu hồi đất là quyền của Nhà nước trong trường hợp người sử dụng đất không tuân thủ các nghĩa vụ đất đai
Việc thu hồi đất xảy ra khi người sử dụng đất không tuân thủ nghĩa vụ đất đai quy định tại Điều 64, khoản 1 của Luật đất đai. Họ không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ nghĩa vụ thanh toán tiền sử dụng đất và tiền thuê đất theo quy định của pháp luật, sau khi đã bị cơ quan Nhà nước có thẩm quyền yêu cầu thực hiện nghĩa vụ tài chính nhưng không tuân thủ.
Theo các quy định nêu trên, người sử dụng đất sẽ phải đối mặt với việc Nhà nước thu hồi đất nếu họ không tuân thủ nghĩa vụ tài chính, sau khi đã bị cơ quan Nhà nước có thẩm quyền yêu cầu thực hiện nhưng không tuân thủ.
