Trong bộ phim tài liệu do South China Morning Post phát hành vào ngày 19/3/2023, người dân đã có cái nhìn bao quát hơn về một địa điểm đặc biệt nằm giữa trung tâm hoa lệ của Nhật Bản.
Nơi này được gọi là khu ổ chuột Kamagasaki tại thành phố Osaka. Những người sinh sống tại đây được gọi là "jouhatsu -sha" hay tạm dịch là "người bốc hơi". Họ tìm đến đây với mục đích kết thúc cuộc sống khốn cùng hiện tại và bắt đầu một thân phận mới.
"Người bốc hơi" ở Nhật Bản
Anh Masashi Tanaka (49 tuổi), một trong những cư dân tại khu vực này cho biết, sau khi bị mẹ bạo hành, anh chỉ muốn biến mất khỏi cuộc đời. Vào ngày bộ phim tài liệu được bấm máy, anh vừa mãn hạn tù sau tội danh liên quan đến ma túy.
Mỗi khi nhớ lại quá khứ, anh không khỏi ám ảnh bởi những câu nói cay nghiệt của mẹ: "Với mẹ thì mày đã chết rồi, đừng viết thư cho mẹ làm gì nữa".
Tanaka làm đúng những gì mẹ dặn. Sau khi ra tù, anh đã chuyển đến khu Kamagasaki sống một mình và không còn liên lạc với người thân cũ.
Được biết, khu vực Kamagasaki (còn được gọi là Airin Chiku) được xem là nơi cung cấp số lượng nhân công giá rẻ nổi tiếng của thành phố Osaka. Trung bình một phòng khách sạn ở đây chỉ có giá 15 đô (khoảng 352 ngàn đồng/đêm).
Những người dân vô gia cư sinh sống ở đây được xem là nguồn lao động giá rẻ khá phổ biến. Theo thống kê được cập nhật vào năm 2008, Kamagasaki có khoảng 25.000 người cư trú, trong đó có khoảng 1.300 người vô gia cư lang thang. Phần lớn người vô gia cư này đều rơi vào trường hợp người già sức yếu hoặc những đối tượng vừa ra tù. Họ tập trung ở đây để được thuê làm những công việc lặt vặt với chi phí để lo ăn uống trong ngày.
Không chỉ riêng Osaka mà Tokyo cũng có một khu vực tương tự mang tên Sanya. Từ thời kỳ Edo (1603-1969), Sanya đã nổi tiếng bởi số lượng người cư trú đều là thành phần dân trí thấp, lao động nghèo hoặc không có nơi ăn chốn ở. Họ nương tựa vào những khu nhà trọ kichinyado giá rẻ. Sau này Sanya trở thành nơi sinh sống của những gia đình mất nhà cửa hậu chiến tranh.
Năm 1966, chính phủ Nhật Bản đã xóa sổ khu vực Sanya , lập thành 2 quận là Kiyokawa và Zutsumi . Trong các văn bản hành chính, cái tên Sanya không còn tồn tại cũng như không có bất kỳ giá trị nào. Tuy nhiên, trong đầu người dân Nhật Bản, Sanya vẫn hiện hữu là một khu vực đại diện cho cái nghèo, bạo lực, vô gia cư và tệ nạn xã hội.
Bắt đầu cuộc đời mới là điều dễ dàng
Một điều may mắn trong xã hội Nhật Bản chính là tôn trọng quyền riêng tư tuyệt đối. Điều này thúc đẩy sự thay đổi thân phận của nhiều người có hoàn cảnh đặc biệt tại đất nước mặt trời mọc.
Ông Kodama (64 tuổi) kể ông từng bỏ nhà đi vào năm 27 tuổi và mang theo số tiền ít ỏi. Khoản tiền đó chỉ đủ để ông mua vé tàu. Ông thôi việc và tìm đến Osaka bắt đầu công việc mới. Trong suốt 35 năm qua, ông Kodama chưa từng gặp lại người thân của mình. Tuy nhiên, sẽ chẳng một ai phát hiện ra thân phận mới của ông, trừ khi là chính ông xác nhận.
"Nếu tôi quay lại, tôi sẽ khiến mọi người khó xử. Vì vậy tôi rời đi một mình. Tôi quá mệt mỏi với cuộc đời nhưng tôi không đủ dũng khí để tự kết liễu", ông Kodama chia sẻ.
Việc tôn trọng quyền riêng tư ở Nhật Bản đã tạo bước chạy đà cho nhiều "người bốc hơi" bắt đầu cuộc sống mới. Họ thậm chí có thể rút tiền từ máy ATM mà không sợ bị phát hiện danh tính. Cảnh sát Nhật Bản cũng rất tôn trọng quyền riêng tư. Trừ khi là phạm tội hay gây tai nạn thì họ mới can thiệp, nếu không họ sẽ không chú ý đến. Những ai muốn tìm người thân thì phải bỏ ra một số tiền lớn để thuê thám tử tư hoặc chủ động chờ người thân quay về.
Ảnh: Tổng hợp
