Khả năng học tập, tiếp thu của trẻ trong những năm đầu đến trường là những nền tảng rất quan trọng bởi đây là giai đoạn đầu trong hành trình phát triển trí não của bé, ảnh hưởng lâu dài đến con đường học tập sau này. Phụ huynh có con trong giai đoạn này cần dành nhiều thời gian đồng hành, không chỉ để hướng dẫn mà còn để quan sát con, kịp thời phát hiện những biểu hiện từ con để hướng dẫn đúng đắn cho bé.
Chuyên gia tâm lý mới đây đã chỉ ra 2 đặc điểm thường thấy ở những trẻ thường có biểu hiện xuất sắc khi học tiểu học, thành tích tốt, điểm cao thế nhưng vừa lên cấp 2 lại có phần "tuột dốc". Ngoài việc lên cấp 2 có môi trường học khác, cách thầy cô dạy khác đi sẽ khiến kết quả học tập có phần khác với tiểu học thì dưới đây còn là 2 biểu hiện lý giải 2 lý do vì sao kết quả học của trẻ thay đổi.
Trẻ chỉ chăm chỉ học nếu được thưởng
Sai lầm của nhiều bậc phụ huynh là lấy phần thưởng làm động lực duy nhất để thúc đẩy con học tập. Những đứa trẻ bị "thao túng" bởi phần thưởng sẽ không còn động lực từ bên trong nội tại, không xuất phát từ mong muốn tìm tỏi học hỏi thực sự thì khi không còn phần thưởng, động lực học sẽ bằng 0.
Amy McCready, chuyên gia giáo dục và người sáng lập trang Positive Parenting Solutions cho biết: "Hơn 40 năm nghiên cứu cho thấy phần thưởng bên ngoài làm giảm động lực bên trong. Nói cách khác, học sinh sẽ ít có khả năng phát hiện ra niềm đam mê của mình với môn học nếu mục tiêu chỉ là đạt được điểm tốt để nhận được vài tờ tiền".
Nhà tâm lý Amy nói thêm , một điều quan trọng nữa là cần nhận ra rằng thưởng cho điểm tốt sẽ chỉ nuôi dưỡng sự đòi hỏi của trẻ và trẻ sẽ luôn mặc cả kiểu: "Con làm thế thì được gì?". Thay vì thế, bố mẹ nên hướng tới mục tiêu làm sao cho trẻ tập trung và nỗ lực hết sức vào việc mình làm chứ không phải là mình được thưởng thứ gì.
Trẻ không chủ động suy nghĩ
Không ít trẻ thường có đặc điểm không nghĩ ra được câu trả lời thì sẽ hỏi ngay thầy cô, cha mẹ, chờ đợi để có câu trả lời soạn sẵn. Theo chuyên tâm lý, trẻ em như vậy thoạt nhìn có vẻ rất chăm chỉ, siêng năng nhưng thực chất dễ tạo thành thói quen lười suy nghĩ, thích câu trả lời có sẵn và cuối cùng sẽ trở nên lười biếng trong học tập.
Kiến thức ở bậc tiểu học tương đối đơn giản nhưng chỉ cần vừa lên cấp 2, cấp 3, nếu không giỏi tư duy, quen với câu trả lời sẵn thì trẻ sẽ gặp trở ngại lớn trong việc học các môn khoa học. Vì vậy, chúng ta phải để con mình phát triển thói quen tốt về tư duy tích cực ngay từ nhỏ. Cha mẹ không nên là người làm thay cho con mà nên là người hướng dẫn để con vận dụng trí óc nhiều hơn.
Căn cứ vào độ tuổi cũng như tính cách của trẻ, các bậc phụ huynh nên cùng trẻ tham gia một số hoạt động nhỏ mang tính chất động não, buộc trẻ phải suy nghĩ. Bố mẹ có thể cùng chơi với trẻ trò chơi với những con số, giải câu đố, thi kể chuyện… Cách làm này không những kích thích sự động não, tư duy ở trẻ mà còn thể hiện sự quan tâm của bố mẹ.
