Bắt đầu từ tháng 9/2023, một số quy định mới về CCCD gắp chip dưới đây chính thức được đưa vào thực hiện.
Nhiều thủ tục hành chính có thể được thực hiện bằng CCCD
Theo đó, CCCD sẽ thay thế cho sổ hộ khẩu để thực hiện một số thủ tục hành chính như:
- Thủ tục mua bán điện sinh hoạt;
- Thủ tục đăng ký nhận nuôi con nuôi;
- Thủ tục xác định sử dụng đất ổn định, lâu dài để làm căn cứ pháp lý cho việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất;
- Thủ tục vay vốn hỗ trợ việc làm;
- Thủ tục cấp, cấp lại, đổi thẻ bảo hiểm y tế trong trường hợp người thân đến nhận thẻ thay.
Bên cạnh đó, Nghị định 104/2022/NĐ-CP cũng quy định về 4 cách khai thác, sử dụng thông tin về cư trú của công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư bao gồm:
- Tra cứu, khai thác thông tin cá nhân thông qua chức năng của Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp bộ, cấp tỉnh đã được kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hoặc qua Cổng dịch vụ công quốc gia;
- Tra cứu thông tin cá nhân thông qua tài khoản định danh điện tử trên ứng dụng VNeID;
- Sử dụng thiết bị đầu đọc đã được kết nối trực tuyến với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, bao gồm thiết bị đọc mã QRCode hoặc thiết bị đọc chíp trên thẻ CCCD có gắn chíp;
- Các phương thức khai thác khác theo quy định của pháp luật.
Các loại giấy tờ có giá trị chứng minh thông tin về cư trú bao gồm: Thẻ CCCD, CMND, Giấy xác nhận thông tin về cư trú, Giấy thông báo số định danh cá nhân và thông tin công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Những trường hợp bắt buộc phải đổi thẻ CCCD có gắn chip trong năm 2023
Theo Nghị định 05/1999/NĐ-CP (sửa đổi bởi khoản 1 Điều 1 Nghị định 170/2007/NĐ-CP), CMND có giá trị sử dụng 15 năm kể từ ngày cấp. Như vậy, trong năm 2023, những công dân có CMND được cấp từ năm 2008 trở về trước bắt buộc phải đổi sang CCCD gắn chip.
Theo quy định tại Điều 21 Luật Căn cước công dân 2014, những công dân đủ 25 tuổi, 40 tuổi và 60 tuổi cũng bắt buộc phải đổi CCCD trong năm nay. Trong trường hợp thẻ CCCD được cấp, đổi, cấp lại trong thời hạn 2 năm trước tuổi quy định nên trên thì vẫn có giá trị sử dụng đến tuổi đổi thẻ tiếp theo.
Như vậy, những người sinh năm 1998, 1983, 1963 được cấp thẻ CCCD từ năm 2021 trở về trước sẽ bắt buộc phải đổi CCCD trong năm nay. Còn những công dân đã cấp thẻ từ năm 2021 trở về sau thì có thể tiếp tục sử dụng đến độ tuổi đổi thẻ tiếp theo.
- Một số trường hợp khác cần phải đổi, cấp lại thẻ CCCD bao gồm:
+ Thẻ bị hư hỏng không sử dụng được;
+ Thay đổi thông tin về họ, chữ đệm, tên; đặc điểm nhân dạng;
+ Xác định lại giới tính, quê quán;
+ Có sai sót về thông tin trên thẻ Căn cước công dân;
+ Khi công dân có yêu cầu.
- Thẻ Căn cước công dân được cấp lại trong các trường hợp:
+ Bị mất thẻ Căn cước công dân;
+ Được trở lại quốc tịch Việt Nam theo quy định của Luật quốc tịch Việt Nam.
Làm thẻ CCCD gắn chip không cần sử dụng sổ hộ khẩu giấy
Theo Điều 5 Thông tư 60/2021/TT-BCA, việc thu nhận thông tin công dân khi làm Căn cước công dân gắn chíp quy định như sau:
- Trường hợp thông tin công dân đã có thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư nhưng có sự thay đổi, điều chỉnh, công dân xuất trình giấy tờ pháp lý chứng minh nội dung thay đổi để cập nhật, bổ sung thông tin trong hồ sơ cấp, đổi, cấp lại thẻ Căn cước công dân.
- Trường hợp thông tin công dân chưa có trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, công dân tiến hành xuất trình một trong các loại giấy tờ hợp pháp chứng minh nội dung thông tin nhân thân để cập nhật thông tin trong hồ sơ cấp, đổi, cấp lại thẻ Căn cước công dân.
Giấy tờ, hồ sơ chứng minh thông tin công dân có thể là sổ hộ khẩu giấy.
Tuy nhiên, kể từ ngày 1/1/2023, công dân đến làm thẻ CCCD có gắn chip không cần mang theo sổ hộ khẩu mà sử dụng các giấy tờ khác thay thế gồm: CMND, giấy khai sinh….
