Sổ đỏ đất của hộ gia đình theo quy định mới sẽ liệt kê đầy đủ các thành viên có chung quyền sử dụng đất. Đây là một điểm mới trong Luật Đất đai 2024.
Sổ đỏ đất hộ gia đình theo quy định mới sẽ được ghi đầy đủ thành viên có chung quyền sử dụng đất, thay vì chỉ tên chủ hộ như hiện nay. Đây là một điểm mới của Luật Đất đai 2024.
Sổ đỏ hộ gia đình sẽ ghi đủ thành viên chung quyền sử dụng đất
Luật Đất đai 2024 chính thức có hiệu lực từ thời điểm 1/1/2025 quy định, thửa đất thuộc quyền sử dụng của hộ gia đình sẽ được cấp một tờ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất hay còn gọi là sổ đỏ. Giấy tờ này sẽ ghi đầy đủ tên các thành viên có chung quyền sử dụng đất. Sổ đỏ đó sẽ được trao cho người đại diện. Trong trường hợp thành viên có chung quyền sử dụng đất của hộ gia đình nếu có nhu cầu thì sẽ được cấp sổ đỏ ghi tên đại diện hộ gia đình.
Theo quy định, từ năm 2025, Nhà nước sẽ không cấp đất cho hộ gia đình. Như vậy, quy định ghi đầy đủ tên các thành viên của hộ gia đình vào sổ đỏ chỉ áp dụng với các trường hợp đất của hộ gia đình mà đã có từ trước nhưng chưa được cấp sổ. Việc xác định những thành viên có chung quyền sử dụng đất của hộ gia đình để ghi tên lên trên sổ đỏ sẽ do những người này tự thỏa thuận và sau đó chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Với các sổ đỏ đã được cấp cho đại diện hộ gia đình trước thời điểm Luật Đất đai 2024 chính thức có hiệu lực, nếu các thành viên trong hộ có nhu cầu thì sẽ được đổi sang sổ đỏ mới và ghi đầy đủ tên thành viên. Đây chính là điểm mới của Luật Đất đai 2024 so với các quy định hiện hành.
Quy định ghi tên sổ đỏ hộ gia đình hiện nay
Năm 2014, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành thông tư, hướng dẫn sổ đỏ cấp cho đối tượng hộ gia đình chỉ ghi "hộ ông" hoặc "hộ bà" và họ tên chủ hộ hoặc một người đại diện mà không ghi tên các thành viên còn lại.
Năm 2017, Bộ Tài nguyên và Môi trường tiếp tục ban hành thông tư mới, sửa đổi quy định từ năm 2014, thay vì chỉ ghi chủ hộ gia đình thì sẽ ghi thêm các thành viên còn lại vào sổ đỏ. Tuy nhiên, trước phản ứng trái chiều của người dân và Bộ Tư pháp nên ngay Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng đã ngưng hiệu lực điều khoản này. Vì vậy, quy định về cấp sổ đỏ đối với hộ gia đình từ đó đến nay vẫn đang áp dụng như thông tư năm 2014 là chỉ ghi tên chủ hộ hoặc người đại diện.
Tuy nhiên, nhiều trường hợp khi chuyển nhượng đất đai đã vô tình bỏ sót thành viên dẫn đến giao dịch có thể bị vô hiệu, và ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của các bên cũng như gây khó khăn lớn cho cơ quan công chứng vì phải xác minh nhân khẩu. Vì vậy, việc ghi đầy đủ tên thành viên trên sổ đỏ hộ gia đình có thể nói là cải cách mới, có thể khắc phục những bất cập của quy định cũ.
Các nguyên tắc cấp sổ đỏ trong luật mới về cơ bản giữ nguyên như luật hiện hành. Cụ thể, nếu như quyền sử dụng đất, hay quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất là tài sản chung của vợ chồng thì sẽ phải ghi cả họ, tên cả hai, trừ những trường hợp vợ và chồng có thỏa thuận chỉ ghi tên một người đứng tên đại diện cho cả hai.
Trường hợp quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất lại là tài sản chung của vợ chồng nhưng sổ đỏ cũ đã cấp chỉ ghi tên một người, hiện nay, nếu có nhu cầu sẽ được cấp đổi sổ mới ghi tên hai người. Trường hợp thửa đất có nhiều người chung quyền sử dụng đất, hay nhiều người sở hữu chung tài sản gắn liền với đất thì mỗi người sẽ được cấp một sổ đỏ. Nếu những người này yêu cầu sẽ tiến hành cấp chung một sổ đỏ và trao cho người đại diện.
