Từ lâu, tập tục cúng Rằm Tháng 7 đã in sâu tâm thức của người dân Việt Nam. Mọi người thường bày mâm cơm, thức quà ngon đẹp để cầu bình an, thuận lợi.
Mỗi năm cứ đến Tháng 7 âm lịch, người dân lại tất bật chuẩn bị cho những mâm cơm cúng ông bà theo quan niệm dân gian. Tháng 7 âm lịch thường được gọi là tháng cô hồn, tháng xá tội vong nhân. Tuy nhiên, theo quan niệm của Phật giáo, Tháng 7 âm lịch còn là tháng Vu Lan báo hiếu, là thời điểm con cháu trong gia đình tưởng nhớ đến công ơn sinh thành, dưỡng dục của ông bà tổ tiên, cha mẹ.
Để kỷ niệm ngày lễ ý nghĩa, người dân Việt Nam thường nấu những mâm cơm đặc sắc, chuẩn bị hoa quả tươi đẹp để bày lên cúng ông bà tổ tiên. Bên cạnh việc tưởng nhớ công ơn của những bậc tiền bối, người dân Việt Nam còn mong cầu sức khỏe, bình an, mọi sự thuận lợi trong cuộc sống.
Rằm Tháng 7 năm nay rơi vào ngày Thứ Tư, tức ngày 30/8/2023 dương lịch, nhằm ngày Canh Thân, tháng Canh Thân, năm Quý Mão. Theo quan niệm dân gian, tục cúng Rằm Tháng 7 thường diễn ra từ ngày 17/8/2023 đến hết ngày 30/8/2023 (nhằm 2/7 âm lịch đến hết ngày 15/7 âm lịch).
Ngày đẹp nhất để thực hiện nghi thức cúng Rằm Tháng 7 là ngày 28/8 (tức 13/7 âm lịch). Nguyên nhân vì đây là ngày ở giữa, tượng trưng cho giai đoạn trung tâm và cận thời điểm ngày rằm nhất.
Phong tục cúng Rằm Tháng 7 thường được dân gian phân thành 3 lễ lớn là cúng thần linh, cúng gia tiên và cúng chúng sinh. Mỗi lễ được cúng vào ngày giờ và có cách thức khác nhau. Dưới đây là một số gợi ý, tham khảo về thời gian cúng Rằm Tháng 7 mà bạn có thể xem qua:
- Cúng thần linh: Đây là phong tục quá quen thuộc với người dân Việt Nam. Vào những ngày lễ tết, người dân vẫn thường bày biện để cúng thần linh như cúng Phật, cúng Bồ Tát, các vị Thánh Thần trong Phật giáo hoặc những tôn giáo khác. Cúng thần linh thường được mọi người chọn vào ngày rằm, tức ngày 15/7 âm lịch. Thời gian cúng vào giữa trưa, từ 10-12 giờ.
- Cúng gia tiên: Đây là phong tục để tưởng nhớ công ơn sinh thành và dưỡng dục của cha mẹ, tổ tiên hay những người đã sinh và nuôi mình. Người Việt Nam thường cúng tổ tiên vào ngày 13/7 âm lịch. Thời gian cúng thích hợp cũng dao động từ 10-12 giờ sáng.
- Cúng chúng sinh: Phong tục này kéo dài từ xưa đến nay, thường diễn ra vào buổi tối. Người ta bày biện mâm cúng ở ngoài trời, ngoài đường hoặc ngoài sân. Lưu ý là thời gian cúng chúng sinh phải được hoàn thành trước 12 giờ trưa ngày 15/7 âm lịch. Việc cúng vào ngày nào và giờ nào là phụ thuộc vào sự lựa chọn của mỗi gia đình.