Việt Nam là một trong những quốc gia đa dân tộc trên thế giới, với 54 dân tộc anh em. Hơn nữa, mảnh đất hình chữ S có vị trí địa lý đặc biệt và sự giao thoa văn hóa đáng kể. Chính nguyên nhân này đã dẫn đến sự đa dạng của họ Việt Nam. Qua nhiều lần điều tra, theo thống kê mới nhất trong cuốn “Họ và tên Việt Nam”, ở nước ta có khoảng 1.023 họ, trong đó họ người Kinh chiếm tới 300 họ , còn lại là họ hiếm của dân tộc thiểu số và một số dân tộc có nguồn gốc từ Trung Quốc.
Số lượng họ ở nước ta phong phú như vậy là do Việt Nam thuộc Đông Nam Á, nhưng lại nằm trong khu vực văn hóa Đông Á và chịu ảnh hưởng sâu sắc của văn hóa Trung Quốc. Do đó, nhiều họ của người Việt cũng bị ảnh hưởng một phần bởi họ của Trung Quốc. Tuy nhiên, cá dòng họ lớn sẽ là họ Kinh và gắn liền với một triều đại, một dấu mốc quan trọng trong lịch sử nước nhà.
Mặc dù nước ta có tới hơn 10.034 họ khác nhau là vậy, tuy nhiên chỉ có 14 họ phổ biến nhất, trong đó, họ Nguyễn là họ phổ biến nhất ở Việt Nam và là họ phổ biến thứ tư trên thế giới: Họ Nguyễn: 38,4%, họ Trần: 12,1%, Họ Lê: 9,5%, Họ Phạm: 7%, Họ Hoàng/Huỳnh: 5,1%, Họ Phan: 4,5%, Họ Vũ/Võ: 3,9%, Họ Đặng: 2,1%, Họ Bùi: 2%, Họ Đỗ: 1,4%, Họ Hồ: 1,3%, Họ Ngô: 1,3%, Họ Dương: 1%, Họ Lý: 0.5%. (Số liệu thống kê mới nhất được cập nhật)
Phần lớn dân số nước ta mang họ Nguyễn vì nhà Nguyễn là triều đại cuối cùng của chế độ phong kiến Việt Nam. Điều này cũng dễ hiểu vì họ của người Việt thông thường gắn liền với các triều đại phong kiến Việt Nam. Tương tự như vậy, các họ Trần, Lê và Lý rất phổ biến vì chúng là họ của các gia đình hoàng tộc từng cai trị Việt Nam, đó là các triều đại Trần, Tiền Lê, Hậu Lễ và Lý.
Theo thống kê, 14 họ phổ biến chiếm tới 90%, 10% còn lại chắc chắn thuộc một bộ phận nhỏ các họ cực hiếm ở Việt Nam. “Xuất xứ” của các họ này là từ Trung Quốc, tiêu biểu là các họ Thạch, Vị, Nông, Hạch, Vi, Âu, Phương, Bạc, Hi, Giáp, Yên, Tiếp, Cảnh, Dã, Đôn, Bì, Ca, Lạc, Thào, Ung, Ma, Chiêm,... Gần đây nhất, trên một diễn đàn gần một triệu thành viên, một thanh niên họ Khâu tiết lộ rằng anh chưa từng gặp một người Việt Nam nào có cùng họ, trừ những người cùng huyết thống.
Việt Nam có 54 dân tộc với nền văn hóa đa dạng. Hơn nữa, khi đặt tên cho con, họ chính là chỉ dấu về dòng dõi, dòng dõi của đứa trẻ. Trên cơ sở này , các em được kích thích tìm hiểu thêm về trí tò mò của lịch sử dòng tộc, từ đó hiểu, yêu và trân trọng nền văn hóa 4.000 năm của dân tộc này. Nói về các họ hiếm gặp ở Việt Nam nếu thường xuyên xem phim võ thuật Trung Quốc, hoặc sống ở vùng núi, khu vực người Hoa sinh sống thì có thể bạn sẽ nghe đến những cái tên này.
Ảnh: Tổng hợp
