Chùa Dâu hay còn được mệnh danh là ngôi chùa Phật giáo cổ nhất Việt Nam tọa lạc tại xã Thanh Khương, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh. Theo đó, vào thế kỷ thứ 2 TCN, đây là trung tâm thành cổ Luy Lâu. Ngoài được gọi với cái tên Chùa Dâu, nhiều người còn biết đến ngôi chùa qua nhiều tên gọi khác như Pháp Vân Tứ, Duyên Ứng Tự, Cổ Châu Tự, Thiền Định Tự.
Chùa Dâu đã được xây dựng từ năm 187 đến năm 226 và tính đến thời điểm hiện tại, ngôi chùa linh thiêng này đã bước sang tuổi thứ 1800. Theo những ghi chép lịch sử, Chùa Dâu đang giữ kỷ lục là ngôi chùa cổ nhất tại Việt Nam. Ngoài ra, đây cũng là nơi được coi là trung tâm Phật giáo đầu tiên của nước ta.
Tại Chùa Dâu, những nét văn hóa giao thoa của nhiều phật giáo từ Ấn Độ, Trung Quốc và văn hóa Việt Nam được tái hiện rõ. Chính vì thế, ngôi chùa được công nhận là di tích lịch sử quốc gia vào năm 2013.
Nét kiến trúc độc đáo, không gian yên tĩnh, khung cảnh bình yên là những điểm đặc biệt tại ngôi chùa này. Bên cạnh đó, Chùa Dâu còn có 18 pho tượng của các vị la hán được đặt dọc hai dãy hành lang song song tại hậu đường và tiền thất với hình dáng uy nghiêm, màu sắc độc đáo.
Ngoài lối kiến trúc, những giá trị tâm linh, văn hóa mà ngôi chùa đem lại cũng trường tồn theo lịch sử dù trải qua hàng ngàm năm thăng trầm. Trước đó, Chùa Dâu đã có những lúc bị hư hỏng và dựng sửa tu nhiều lần. Ở chùa, người ta tôn thờ bốn vị thần là thần mây, thần sấm, thần chết, thần mưa. Đây là những vị thần trong nông nghiệp giúp cho mưa thuận gió hòa khi họ làm việc đồng áng, thuận lợi cho đời sống nhân dân.
Chùa Dâu là nơi được tổ chức nhiều lễ hội Phật giáo. Du khách có thể tham gia lễ hội tại Chùa Dâu vào những ngày mùng 8 đến mùng 9 của tháng tư âm lịch hàng năm. Đây là những lễ hội có quy mô lớn và được tổ chức long trọng. Được biết, năm ngôi chùa lớn nhất tại tỉnh Bắc Ninh thờ Pháp Vân, Pháp Vũ, Pháp Luật, Pháp Điện và Phật Mẫu Man Nương sẽ lấy Chùa Dâu làm trung tâm để thực hiện nghi lễ rước các bà.
