Có một điều khá đặc biệt là các đoạn đường cao tốc thường không được thiết kế thẳng và thậm chí không có đèn chiếu sáng. Vậy nguyên nhân vì sao lại như vậy?
Đường cao tốc không được làm thẳng tắp và không có đèn đường là do một số lý do kỹ thuật và an toàn nhất định. Thứ nhất, đường cao tốc thường được thiết kế với độ cong vòng nhằm giảm tốc độ và cải thiện sự an toàn cho xe đi trên đường, đồng thời giảm sự mỏi mệt của tài xế khi lái xe lâu dài. Thứ hai, việc không sử dụng đèn đường trên đường cao tốc nhằm giảm thiểu mất điện và chi phí vận hành, đồng thời giữ cho môi trường xung quanh đường cao tốc ít bị ô nhiễm ánh sáng. Tất cả những điều này đều nhằm mục đích tăng cường an toàn và hiệu quả vận hành của đường cao tốc.
Lý do vì sao đường cao tốc không làm thẳng tắp?
Theo Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 5729:2012 về Đường ô tô cao tốc, có các quy định sau đây về đoạn tuyến thẳng trên bản đồ đường cao tốc:
"7.2 Yêu cầu với đoạn tuyến thẳng trên bình đồ đường cao tốc:
-
Không nên thiết kế các đoạn tuyến thẳng trên đường cao tốc dài quá 4 km;
-
Nên thay các đoạn thẳng quá dài bằng các đường vòng có góc chuyển hướng nhỏ với bán kính lớn (5.000 m đến 15.000 m) để ngăn ngừa sự đơn điệu và lóa mắt do ánh đèn ban đêm."
Theo các chuyên gia, khi xe chạy trên một đoạn đường thẳng dài với tốc độ cao sẽ làm cho thị giác của tài xế mệt mỏi, sự chú ý giảm sút và có thể gây buồn ngủ, không an toàn. Vì vậy, thay vì thiết kế đoạn đường thẳng quá dài, việc thiết kế các đoạn đường có sự biến đổi từ thẳng đến cong với bán kính lớn sẽ giúp kích thích sự tập trung của tài xế hơn.
Người lái xe trên cao tốc có thể cảm thấy đoạn đường thẳng mất đi tính thú vị sau khi đi qua khoảng dưới 4 km, khi đường sẽ có các vòng cung với góc chuyển hướng nhỏ và bán kính lớn (5.000-15.000 m).
Mục đích của thiết kế này là để yêu cầu các tài xế phải thực hiện các phương pháp lái xe khác nhau, nhằm giữ cho họ tập trung cao độ. Điều này giúp các tài xế tránh được tình trạng buồn ngủ do lái xe trong thời gian dài.
Hơn nữa, thiết kế này cũng giúp giảm thiểu ánh sáng từ các phương tiện đi ngược chiều gây lóa mắt tài xế.
Lý do vì sao đường cao tốc không có đèn đường?
Cục Đường bộ thông tin rằng, các chủ phương tiện tham gia giao thông trên cao tốc phải điều khiển xe theo các biển báo, vạch sơn và các chỉ dẫn khác. Đồng thời, do đường cao tốc không có giao cắt đồng mức và không có phương tiện thô sơ đi vào, việc đầu tư đèn chiếu sáng toàn tuyến là không cần thiết.
Đại diện của Cục Đường bộ cũng cho biết, đèn chiếu sáng chỉ được lắp đặt tại các khu vực như trạm thu phí, trạm dừng nghỉ, nút giao, cầu vượt, hầm theo quy định và tiêu chuẩn. Trên các đoạn đường thẳng, việc chạy xe đúng vạch sơn và biển báo đã đảm bảo đủ mức độ an toàn.