Hiện nay, xe máy đang trở thành phương tiện giao thông phổ biến. Hầu hết mỗi gia đình đều sẽ có ít nhất 1 - 2 chiếc để phục vụ cho nhu cầu đi lại. Thậm chí, có những gia đình có điều kiện hơn đã có thể sắm thêm ô tô. Tuy nhiên, cũng bởi phổ biến nên nhiều gia đình đã cho phép con cái của mình điều khiển xe máy, ô tô khi còn chưa đủ tuổi mà không biết rằng đây cũng chính là một hành vi vi phạm pháp luật.
Theo quy định của pháp luật, cha mẹ giao xe cho con sử dụng khi chưa đủ tuổi có thể cấu thành hành vi vi phạm hành chính, thậm chí là vi phạm hình sự tuỳ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của hành vi. Cụ thể như sau:
Trường hợp cha mẹ giao xe cho con chưa đủ tuổi sử dụng bị xử phạt vi phạm hành chính
Theo quy định tại Khoản 5 Điều 30 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, chủ phương tiện vi phạm quy định liên quan đến giao thông đường bộ sẽ bị phạt tiền từ 800.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với cá nhân và từ 1.600.000 đồng đến 4.000.000 đồng đối với tổ chức là chủ xe mô tô, gắn máy và các loại xe tương tự xe mô tô nếu thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:
- Tự ý cắt, hàn, đục lại số khung, số máy; sử dụng phương tiện đã bị cắt, hàn, đục lại số khung, số máy trái quy định tham gia giao thông;
- Tự ý tẩy xóa, sửa chữa hoặc giả mạo hồ sơ đăng ký xe;
- Tự ý thay đổi khung, máy, hình dáng, kích thước cũng như đặc tính của xe;
- Khai báo không đúng sự thật hoặc sử dụng các giấy tờ, tài liệu giả để được cấp lại biển số, Giấy đăng ký xe;
- Giao xe hoặc để xe cho người không đủ điều kiện theo quy định tại khoản 1 Điều 58 của Luật Giao thông đường bộ điều khiển xe tham gia giao thông (bao gồm cả trường hợp người điều khiển phương tiện có Giấy phép lái xe nhưng đã hết hạn sử dụng hoặc đang trong thời gian bị tước quyền sử dụng);
- Không chấp hành việc thu hồi Giấy đăng ký xe, biển số xe theo quy định;
- Đưa phương tiện không có Giấy đăng ký xe tham gia giao thông hoặc có nhưng đã hết hạn sử dụng; đưa phương tiện có Giấy chứng nhận đăng ký xe tạm thời tham gia giao thông quá thời hạn, tuyến đường, phạm vi cho phép;
– Đưa phương tiện có Giấy đăng ký xe nhưng không do cơ quan có thẩm quyền cấp hoặc bị tẩy xóa tham gia giao thông; đưa phương tiện có Giấy đăng ký xe nhưng không đúng với số khung số máy của xe tham gia giao thông;
- Lắp đặt, sử dụng thiết bị thay đổi biển số trên xe trái quy định;
- Đưa phương tiện không gắn biển số (đối với loại xe có quy định phải gắn biển số) tham gia giao thông; đưa phương tiện gắn biển số không đúng với Giấy đăng ký xe hoặc gắn biển số không do cơ quan có thẩm quyền cấp tham gia giao thông
Như vậy, việc cha mẹ giao xe cho con chưa đủ tuổi điều khiển xe mô tô, xe gắn máy hoặc các phương tiện tương tự xe mô tô, xe gắn máy sẽ bị phạt tiền từ 800.000 - 2.000.000 đồng. Trong trường hợp cha mẹ giao xe ô tô cho con sử dụng khi con chưa đủ tuổi sẽ bị phạt tiền từ 4.000.000 - 6.000.000 đồng.
Trường hợp cha mẹ giao xe cho con chưa đủ tuổi sử dụng bị xử phạt vi phạm hình sự
Theo đó, điều 264 Bộ Luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) về tội giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ quy định như sau:
1. Người nào giao xe cho người mà biết rõ người đó không có giấy phép lái xe hoặc đang trong tình trạng có sử dụng rượu, bia mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá mức quy định cho phép, có sử dụng chất ma túy, chất kích thích mạnh khác hoặc không đủ các điều kiện khác theo quy định của pháp luật điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ gây thiệt hại cho người khác thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm:
- Làm chết người
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 1 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên;
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;
- Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng cho đến dưới 500.000.000 đồng.
2. Người vi phạm bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm nếu gây thiệt hại cho người khác thuộc trong các trường hợp sau đây:
- Làm chết 02 người;
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%;
- Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng.
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
- Làm chết 03 người trở lên;
- Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên;
- Gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên.
4. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng.
Như vậy, tuỳ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của việc cha mẹ giao xe cho con sử dụng khi chưa đủ tuổi mà cha mẹ có thể bị phạt hành chính số tiền lên đến 1.500.000.000 đồng, nặng nhất là phạt tù với mức án từ 2 - 7 năm.
