Pháp luật Việt Nam dành sự quan tâm đặc biệt đến lao động nữ do tính chất sinh học, vai trò làm mẹ và những đặc thù riêng biệt. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu hết các quyền lợi mà mình được hưởng. Dưới đây là 15 quyền lợi nổi bật dành riêng cho lao động nữ, trong đó quyền lợi số 1 nhiều người đang được hưởng mà không hề hay biết.
15 quyền lợi chỉ có ở lao động nữ, số 1 nhiều người không biết mà hưởng
1. Không phải làm việc ban đêm, làm thêm hoặc đi công tác xa khi mang thaiTheo Điều 137 Bộ luật Lao động 2019, lao động nữ mang thai từ tháng thứ 7 (hoặc từ tháng thứ 6 nếu làm việc ở vùng cao, vùng sâu, vùng xa) có quyền từ chối làm đêm, làm thêm hoặc đi công tác xa mà không bị coi là vi phạm kỷ luật.
2. Được nghỉ khám thai 5 lần trong suốt thai kỳTrong thời gian mang thai, lao động nữ được nghỉ tối đa 5 lần khám, mỗi lần 1 ngày (hoặc 2 ngày nếu cơ sở khám xa), vẫn hưởng nguyên lương theo chế độ bảo hiểm xã hội.
3. Nghỉ thai sản 6 tháng và được hưởng trợ cấpPhụ nữ sinh con được nghỉ thai sản 6 tháng, hưởng 100% mức lương bình quân 6 tháng liền kề trước khi nghỉ.
4. Được nghỉ thêm nếu sinh đôi trở lênNếu sinh đôi trở lên, từ con thứ 2 trở đi, mỗi con được nghỉ thêm 1 tháng, ví dụ sinh đôi được nghỉ 7 tháng, sinh ba được nghỉ 8 tháng.
5. Chồng được nghỉ khi vợ sinh conDù không phải là lao động nữ, nhưng đây là quyền lợi liên quan: Chồng được nghỉ từ 5–14 ngày làm việc tùy trường hợp vợ sinh thường, sinh mổ hay sinh nhiều con.
6. Được nghỉ 30 phút/ngày để cho con búTrong suốt 12 tháng sau khi sinh, lao động nữ nuôi con dưới 12 tháng tuổi được nghỉ 30 phút mỗi ngày mà vẫn hưởng nguyên lương.
7. Không bị sa thải hoặc chấm dứt hợp đồng trái luật khi đang mang thai hoặc nuôi con dưới 12 tháng tuổiNgười sử dụng lao động không được đơn phương chấm dứt hợp đồng hoặc sa thải phụ nữ vì lý do mang thai, nghỉ thai sản hoặc nuôi con nhỏ.
8. Được chuyển sang công việc nhẹ hơnLao động nữ mang thai có quyền đề nghị được làm việc nhẹ hơn, an toàn hơn, phù hợp với sức khỏe mà vẫn hưởng nguyên lương, không bị giảm thu nhập.
9. Không bị xử lý kỷ luật lao động nếu vi phạm do lý do khách quan khi mang thaiNếu lao động nữ có hành vi vi phạm nội quy do ảnh hưởng của thai sản, thai nghén… thì có thể được miễn xử lý kỷ luật, tùy theo từng trường hợp cụ thể.
10. Được nghỉ dưỡng sức sau sinhNếu sau khi nghỉ hết chế độ thai sản mà sức khỏe chưa phục hồi, lao động nữ được nghỉ dưỡng sức từ 5–10 ngày, hưởng trợ cấp từ quỹ BHXH.
11. Được ưu tiên học nghề, đào tạo nghề để quay lại công việcSau thời gian nghỉ thai sản, nếu doanh nghiệp có đào tạo lại, lao động nữ được ưu tiên bố trí học nghề để đảm bảo không mất việc.
15 quyền lợi chỉ có ở lao động nữ, số 1 nhiều người không biết mà hưởng
12. Có quyền lựa chọn nơi sinh phù hợpLao động nữ có quyền tự lựa chọn cơ sở y tế đủ điều kiện để sinh nở, dù ở tỉnh khác hoặc tuyến khác nơi đăng ký BHYT mà vẫn được thanh toán bảo hiểm đúng quy định (nếu chuyển tuyến đúng).
13. Hưởng trợ cấp một lần khi sinh con dù không tham gia BHXH đủ 6 tháng (trường hợp chồng đóng)Nếu vợ không đủ điều kiện hưởng thai sản, nhưng chồng đóng BHXH từ đủ 6 tháng trở lên, vẫn được nhận trợ cấp một lần bằng 2 tháng lương cơ sở/con.
14. Được bảo đảm chỗ làm sau khi nghỉ thai sảnDoanh nghiệp phải đảm bảo vị trí làm việc cũ hoặc vị trí tương đương cho lao động nữ quay lại sau thời gian nghỉ thai sản.
15. Có quyền nghỉ không lương để chăm con nhỏLao động nữ có thể thỏa thuận với người sử dụng lao động nghỉ không hưởng lương để chăm con nhỏ, thời gian này không bị tính vi phạm hay bỏ việc.
Những quyền lợi này không chỉ giúp lao động nữ đảm bảo về sức khỏe, tinh thần trong quá trình mang thai – sinh con, mà còn bảo vệ quyền lợi nghề nghiệp lâu dài. Rất nhiều người đang được hưởng mà không biết, đặc biệt là quyền không phải làm đêm, làm thêm khi mang thai. Vì vậy, hiểu rõ để bảo vệ quyền lợi chính đáng là điều mỗi lao động nữ nên làm.