Văn học dân gian Việt Nam nổi tiếng với nhiều câu thành ngữ, tục ngữ tạo nên những giá trị to lớn. Tuy nhiên, cũng chính vì gia tài ngôn ngữ đồ sộ không ít câu thành ngữ khiến nhiều người nhầm lẫn, thậm chí nhiều người còn hiểu sai nghĩa trong suốt nhiều năm. Một trong những ví dụ điển hình cho trường hợp đó là 2 thành ngữ “Đều như vắt tranh” hay “Đều như vắt chanh”, cụ thể cụm từ “tranh” hay “chanh” khiến nhiều người tranh cãi.
Lý giải cho thắc mắc trên phải đi từng trường hợp. Theo đó, nếu nói "đều như vắt chanh" tức là một hành động được lặp đi lặp lại, đều đặn. Tuy nhiên, nhiều người lại có ý kiến cho rằng, hành động vắt chanh không thể thực hiện đều đặn được và thao tác đó hầu như không thể lặp lại nhiều lần.
Về phía "Đều như vắt tranh" là ám chỉ hành động là khi lợp mái tranh nhà, "vắt" là thao tác dùng cỏ đan vào nhau thành một vắt đều. Còn "tranh" thực chất là cỏ tranh, một vật liệu là nhà phổ biến ngày xưa. Người ta thường bện cỏ tranh thành từng tấm để lợp mái hoặc dựng vách. Muốn có mái nhà nhìn đều đẹp, không bị thấm nước mưa đòi hỏi vắt tranh phải đều tăm tắp. Như vậy, từ vắt trong vắt tranh ý nói làm một cái gì đấy rất đồng đều.
Ngày nay, hầu như không còn ai dùng tranh để làm nhà nên nhiều người không biết đến vật liệu này, còn quả chanh thì phổ biến hơn, ở đâu cũng có thể gặp được. Có thể nhiều người không biết "tranh" là gì hoặc do từ ngữ vùng miền nên theo thói quen đọc ra chữ "chanh" và lâu dần thành một câu thành ngữ thông dụng dễ hiểu. Tuy nhiên, thành ngữ được cho là chính xác nhất phải là "Đều như vắt tranh".
Ảnh: Tổng hợp
